Strona:PL Limanowski Bolesław - Rozwój polskiej myśli socjalistycznej.pdf/29

Ta strona została przepisana.

wowej rozprawy „O miłości ojczyzny“, był także twórcą Manifestu Krakowskiego. On też był głównym redaktorem myślowym słynnego Manifestu do ludów europejskich, ogłoszonego z uchwały Kongresu Słowiańskiego w Pradze w 1848 r. Mickiewicz, stanąwszy na czele pisma francuskiego w Paryżu, La Tribune des peuples, rozwinął szeroko sztandar socjalizmu międzynarodowego.
Mamy więc znakomitych poprzedników, co nam ułatwia snuć dalszy wątek myśli socjalistycznej we wskazanym przez nich kierunku. Już to samo, że należeli oni do najbardziej uwydatniających międzynarodowość socjalizmu, świadczy, że nie powodowała nimi schlebiająca egoizmowi nacjonalistycznemu pycha wywyższania się i żądza władzy chciwa i żarłoczna; lecz raczej w poczuciu swej mocy duchowej gotowość bratnia podania ręki pomocnej we wspólnem dążeniu ku lepszej przyszłości.
W twórczości naszych poetów, filozofów, historyków, zwróconych tęsknie umiłowanym wzrokiem ku przyszłej, wskrzeszonej na nowo do życia Polsce, świecą jakby gwiazdy promienne, przewodnie: braterstwo i samorząd gminny. W ich wyobraźni rysuje się uroczy ustrój społeczny, w którym wszystkich łączy miłość rodzinna, gdzie każdy — czy to brat czy siostra — są jednakowo wolni i równi sobie i w życiu swem prywatnem rządzą sami swemi popędami i skłonnościami, zgodnie ze swem sumieniem, ocieplonem przez moralność szlachetniejszych uczuć i oświeconem przez wyższą myśl filozoficzną. Samorządna rodzina o wyższym poziomie moralności i oświaty to komórka w rozwoju przyszłościowej, doskonalszej organizacji. Z łączenia się samorządnych rodzin powstaje samorządna, międzyrodzinna gmina. Jest to pierwsza widownia i uczelnia życia publicznego. W dalszym rozwoju gminy łączą się z sobą, jak się to dzieje w ruchu współdzielczym, w większe związki, które zapewniają większe bezpieczeństwo i korzystniejsze warunki dla pracy gospodarczej i dla rozwoju życia duchowego. Jedynie droga dobrowolnego łączenia się z poczucia wzajemnej skłonności ku sobie, ze zrozumienia wspólnego w tem interesu, — jest zgodna z zasadą samorządzenia się.