Wikiźródła

Strona:PL Marx Karl - Kapitał. Krytyka ekonomji politycznej, tom I, zeszyty 1-3.pdf/36

Ta strona została przepisana.

surduta, jako do równoważnika[1]; ponieważ jednak własności rzeczy nie wynikają z jej stosunku do innych rzeczy, lecz raczej ujawniają się w takim stosunku, więc też wydaje się, że surdut swoją formę równoważną, swoją własność bezpośredniej zamienialności, posiada tak samo z przyrodzenia, jak swą ciężkość, lub własność chronienia od zimna. Stąd zagadkowość formy równoważnej, którą spostrzega tępy wzrok burżuazyjnego ekonomisty dopiero wtedy, gdy forma ta występuje w swej skończonej pieniężnej postaci. Wtedy stara się on rozwiać mistyczny charakter złota i srebra przez to, że podsuwa zamiast nich mniej olśniewające towary i recytuje z niesłabnącem zadowoleniem katalog tych towarów-hołyszów, które niegdyś grały rolę równoważnika towarowego. Nie przeczuwa nawet, że już najprostszy wyraz wartości, jak 20 łokci płótna=1 surdutowi, pozwala rozwiązać zagadkę formy równoważnej.
 Materja towaru, będącego równoważnikiem innego towaru, występuje zawsze jako wcielenie oderwanej pracy ludzkiej i jest zawsze wytworem określonej, użytecznej, konkretnej pracy. Ta więc praca konkretna staje się wyrazem oderwanej pracy ludzkiej. Jeśli surdut naprzykład występuje jedynie w charakterze ucieleśnienia oderwanej pracy ludzkiej, to krawiectwo, które się w istocie w surducie urzeczywistnia, jest wyrazem tego ucieleśnienia się pracy. Gdy wyrażamy wartość płótna w surdutach, to użyteczność pracy krawca polega nie na tem, że robi ubrania (a co za tem idzie — i ludzi), ale na tem, że stwarza ciało, po którem poznać, że posiada wartość, że jest skrzepem pracy, w niczem się nie różniącej od pracy, ucieleśnionej w wartości płótna. Praca krawca, aby stać się takiem zwierciadłem wartości, winna odzwierciedlać wyłącznie tę swoją własność oderwaną, że jest ludzką pracą.

 Siła robocza ludzka zostaje wydatkowana zarówno w krawiectwie, jak w tkactwie. Obydwa te rodzaje pracy posiadają tę ogólną własność, że są pracą ludzką i mogą być rozpatrywane wobec tego w niektórych wypadkach, naprzykład gdy chodzi o wytwarzanie wartości, wyłącznie pod tym kątem widzenia. W tem niema nic tajemniczego. Ale w wyrazie wartości

  1. ↑ Z podobnemi względnemi określeniami rzecz ma się osobliwie. Oto ten człowiek naprzykład jest tylko dlatego królem, ponieważ inni ludzie zachowują się względem niego jak poddani. Oni znów, naodwrót, sądzą, że są poddanymi dlatego, że tamten jest królem.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL_Marx_Karl_-_Kapitał._Krytyka_ekonomji_politycznej,_tom_I,_zeszyty_1-3.pdf/36&oldid=2478908”