stosunku tło maszyn jest o wiele większa, w niektórych oddziałach w stosunku 5:3.
Pan Redgrave podaje bardzo szczegółowe dane o rosyjskich fabrykach wyrobów Bawełnianych. Dane te zostały mu dostarczone przez pewnego dyrektora Anglika, który niedawno jeszcze tam pracował. Na tym rosyjskim gruncie, tak płodnym we wszelkie nikczemności, kwitną również w najlepsze stare okropności z dziecięcego okresu fabryk angielskich. Kierownikami są oczywiście Anglicy, gdyż rodowity kapitalista rosyjski nie nadaje się na kierownika fabryki. Pomimo całej pracy nadmiernej, nieprzerwanej pracy dziennej i nocnej i haniebnie niskich płac roboczych rosyjski fabrykat wegetuje tylko dzięki uniemożliwieniu konkurencji zagraniczej.
Wreszcie podaję jeszcze zastawienie porównawcze pana Redgrave, tyczące przeciętnej liczby wrzecion na fabrykę i na przędzarza w różnych krajach Europy. Pan Redgrave sam zastrzega się, iż zebrał te liczby na parę lat przed rokiem 1866 i że od tego czasu wzrosły w Anglji rozmiary fabryk i liczba wrzecion na przędzarza. Przypuszcza on jednak, że nie mniejszy postęp dokonał się: w wyliczonych krajach kontynentalnych, tak że poniższe dane liczbowe zachowują swą wartość porównawczą: Przeciętna liczba wrzecion w fabryce.
| Przeciętna liczba wrzecion w fabryce | |||||||
| W | Anglji | — | 12.600 | wrzecion | na | 1 | fabrykę |
| „ | Szwajcarji | — | 8.000 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Austrji | — | 7.000 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Saksonji | — | 4.500 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Belgji | — | 4.000 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Francji | — | 1.500 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Prusach | — | 1.500 | „ | „ | „ | „ |
| Przeciętna liczba wrzecion na zatrudnionego robotnika | |||||||
| We | Francji | — | 14 | wrzecion | na | 1 | osobę |
| „ | Rosji | — | 28 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Prusach | — | 37 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Bawarji | — | 46 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Austrji | — | 49 | „ | „ | „ | „ |
| „ | Belgji | — | 50 | „ | „ | „ | „ |
