Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.5 629.jpeg

618

Fratricelli.

stantynopolitańskiego i arcybiskupów z Patrae i Aten o zamiarach fraticellów, przenieśli się do Achaji. Równocześnie braciszek de Bosicis, z książkami Piotra Jana z Beziers (de Oliva), z Prowancji (gdzie również jak w Sycylji i Ankonie były główne siedliska fraticellów), przybył potajemnie do Rzymu i w kościele św. Piotra kazał pięciu beginom i trzynastu kobietom wybrać siebie na Papieża i uciekł, razem z Aniołem, Liberatusem i innymi (t. j. do Sycylji, a ztamtąd do Grecji).“ Tyle Jordan (Raynald. Annal. ad an. 1294 n. 26; 1297 n. 55—56; Wadding Annal. ad an. 1294 n. 9). F. powróciwszy w części do Włoch, rozszerzyli się tu bardzo prędko, bo nietylko niezadowoleni apostaci minorytów, ale i wypędzeni z innych zakonów do nich uciekali; wielu także świeckich przyciągnęli do siebie, jako tercjarzy i pokutników. Klemens V daremnie usiłował usunąć spory pomiędzy franciszkanami ogłoszoną na soborze w Vienne (1311—1312) nową deklaracją reguły św. Franciszka; bo pyszni zapaleńcy trwali w swym uporze, rozszerzali się po za Włochami i Prowancją, zakładając swoje konwenty, obierali sobie swoich przełożonych, żebrali jako inni aprobowani zakonnicy, głosząc o sobie, że jak najściślej zachowują regułę św. Franciszka, że są potwierdzeni przez Papieża Celestyna V, jako pustelnicy celestyńscy, przechwalając się ubogim, krótkim i wązkim habitem i spiczastym kapturem. Papież Jan XXII był zmuszony wydać przeciwko tym sekciarzom osobno bullę (1317 r.). W tej bulli najprzód a) nazywa ich „profanae multitudinis viri, qui vulgariter fratricelli seu fratres de paupere vita, bisochi sive beguini vel aliis nominibus nuncupantur“, którzy udają, jakoby przez Kościół byli aprobowani; b) dalej czytamy tam, iż wielu z nich udaje, że najściślej zachowują regułę św. Franciszka, opierając się fałszywie na pozwoleniu udzieloném przez Celestyna V, a przez Bonifacego VIII odwołaném; c) wzmiankuje bulla, że pewna część tych sekciarzy nazywa się tercjarzami św. Franciszka, albo też penitentami; d) wielu z nich mianuje bulla odstępcami od wiary katolickiej, którzy gardząc sakramentami, fałszywe nauki rozsiewają (Extravag. Johan. XXII t. VII). Kacerstwa fraticellów są w tej bulli tylko ogólnie wspomniane, a to dla tego, że sekciarze ci nie mieli żadnego wspólnego wyznania wiary, ale sami między sobą różnili się w swoich zdaniach. Wspólnie tylko uczyli oni wszyscy, że ponieważ Papieże przywłaszczyli sobie prawo tłumaczenia reguły św. Franciszka, ze szkodą ślubowanego ubóstwa, które nikomu, ani pojedyńczym, ani zgromadzeniu nie pozwala mieć własności, przeto hierarchja rzymsko-katolicka, już i tak na zgubę przeznaczona, utraciła wszelką swoją władzę, jaka odtąd przechodzi na kościół ubogich fraticellów. Pokazuje się to z bulli Jana XXII z 1318 r. przeciw minorycie Henrykowi Cewa, jednemu ze znakomitszych przewodników fraticellów w Sycylii, w której tymże następujące jeszcze błędy są przypisane: 1) rozróżniają oni dwa kościoły: jeden cielesny, bogaty, występkami zmazany, z Papieżem rzymskim, kardynałami i biskupami na czele, drugi ubogi, pełen cnót i prawdziwy kościół, w którym oni, mający sami i jedynie tylko władzę duchowną, przewodniczą; 2) twierdzą o sobie, że są odnowicielami zupełnie zatraconego światła ewangelicznego; 3) utrzymują, że kapłani i biskupi przez grzechy władzę swoją utracają: 4) zakazują przysiąg, pogardzają małżeństwem i rozmaitych fałszów nauczają o końcu świata i antychryście (Raynald. ad an 1318 n. 45 do 53). Również pokazuje się to z bulli