Strona:PL Platon - Hippjasz mniejszy.pdf/39

nia intelektualnego i niedołęstwa duchowego: niemocy, a nie jest wynikiem mocy jakiejkolwiek.
 Sokrates ani słówkiem się teraz nie zdradza z tem własnem pojmowaniem zła i występku; egzaminuje tylko przeciwnika i spróbuje doprowadzić go do kłopotu. W zdaniach, które przyjmuje z dobrą miną, szereg słów wieloznacznych, z których wyniknąć muszą trudności i twierdzenia opaczne.
 I tak, ważne, a w poprzednim już rozdziale wprowadzone słowo: „zdolny, moc“. Raz to oznacza: posiadający warunki do czegoś, przyczem to coś może być dobre lub złe. To znaczenie Hippjasza. Drugi raz to oznacza: posiadający warunki do czegoś dobrego. A więc znacznie ciaśniejszy sens. To sens Sokratesa. Dalej: „wiedzą co robią“ znaczy: 1. wiedzą do jakiego rodzaju zaliczyć czynność, którą wykonują i znają się na wykonywaniu danej czynności, a 2. wiedzą, jaką wartość etyczną ma dana czynność: czy jest dobra czy zła i jakie pociąga za sobą następstwa dla duszy. Hippjasz ma pierwsze znaczenie na myśli — Sokrates drugie. Stąd Hippjasz złych nazywa mądrymi w znaczeniu pierwszem, podczas gdy Sokrates odmawia im w duchu mądrości w znaczeniu drugiem. Sokrates ma ukrytą przesłankę, która mówi, że można, dążąc do czegoś, samemu nie wiedzieć, czego człowiek chce właściwie; Hippjasz jest przekonany, że każdy wie, czego chce, jeśli dąży do czegokolwiek. Stąd ostatnie zdanie rozdziału, poświęcone określeniu zdolności nie usuwa wcale nieporozumienia, tylko je zagważdża. Hippjasz nie może odgadnąć, że, zdaniem Sokratesa, człowiek,