JAM LECH! mnie tu przed wami królować należy.
Żaden mię do korony pewnie nie ubieży.
Niech inszym do niéj złotem gościniec zagwoździ,
Komu Bóg nie naznaczył, w zawodzie opoździ.
A komu chce na skronie wdziać koronę złotą,
Chociaż o niéj nie myśli, wyścignie piechotą.
Tegoć-to tego króla na tron polski inwestyturę przed siedmnastą wieków w Klaudyusu prorokował Tacyt: Quanto plura recentium sive veterum revolvo, tanto magis ludibria rerum mortalium cunctis in negotiis obversantur, quippe fama, spe, veneratione multi destinabantur, imperio futurum principem fortuna in occulto tenebat[1]; którego jako prędko dominationis primitias tribunali odważyli się civilibus discordii incessere Aeoli[2], tak on wszystkie clementiae, prudentiae, majestatis[3], jakoby Neptunowego trójzębu jednym uspokoił zamachem, optimo genere veniae z Juliuszem Cezarem nescire, quid quisque peccasset[4]; któremu kiedy po ostatnim onym z Pompejuszem tryumfie przyniesiono okrutnie wielki pakiet z jego obozu do Rzymu pisanych listów, z których mógł wszystkich żołnierzów swoich a nawet i nieprzyjaciół przeciwko sobie snadno dociec afektu, — nie jednemu tam pod kolany zadrżało i już się conscii[5], jedni w nogi, drudzy wymawiać i wykręcać, inszy się przez inszy przepraszać gotowali, — kiedy je w nałożony ogień wrzucić i spalić rozkazał; a król, pan nasz miłościwy, wszytko, cokolwiek pańskich jego dochodziło uszu, w jedno generalnéj amnistyej zawinąwszy brzemię, pogrążył w oceanie łaskawości swojéj, na wieczny przykład, że nihil gloriosius principi impune laeso clementia[6]; na wieczny menument excelsi animi[7], którego proprium est non sentire sic immanis fera ad latratum tentare spexit (?) pamiętając na to, że in delationibus aures praebeas non etiam fidem, nam quis innocens erit, si accusasse sufficiet?[8]. Nadzieja tedy w Bogu et in aequanimitatae principis[9], któremu praecipua rerum
- ↑ im głębiéj zastanawiam się nad dziejami nowszemi czy dawnemi, tém jaśniéj dostrzedz się dają igrzyska rzeczy ludzkich we wszystkich sprawach; wielu bowiem szło ku temu po stopniach sławy, nadziei i czci, a tymczasem los trzymał w ukryciu przyszłego władcę.
- ↑ w początkach panowania niepokoić wiatry niezgody wewnętrznéj.
- ↑ łagodności, roztropności, powagi.
- ↑ najlepszym rodzajem przebaczenia: nie wiedziéć, kto czém zgrzeszył.
- ↑ poczuwający się do winy.
- ↑ nic wspanialszego nad łaskawość księcia bezkarnie obrażonego.
- ↑ wzniosłego umysłu.
- ↑ w oskarżeniach podawaj ucho ale nie z wiarą, bo któż będzie niewinnym, jeśli wystarczy samo oskarżenie?
- ↑ i w sprawiedliwości panującego.
