Strona:PL Zieliński Elementy dramatyzmu.pdf/31

Ta strona została uwierzytelniona.

wa chytrości: takim jest Orestes w „Elektrze“. Ta ostatnia jednak zawiera już w sobie uchylenie od ideału istotnej tragicznej tragedji, gdyż prowadzenie akcji przez chytrość stanowi to, co my nazywamy intrygą, intryga zaś bardziej licuje z przeciwnikiem bohatera — (por. „Otello“ i „Wallensteina“) — niż z bohaterem. Sofokles też używa jej rzadko — „Elektra“ wśród zachowanych tragedji jest jedynym przykładem, ale i tu intryga była przekazana poecie przez podanie. Rozkoszował się w niej przez pewien czas Eurypides, ale w końcu i on ją porzucił.
Natomiast intryga, — to jest akcja, prowadzona przez chytrość przeciwko przemocy, — znalazła swoją właściwą siedzibę w komedji. Nie odrazu: komedja, będąc wogóle w dziedzinie artyzmu młodszą od swojej poważnej siostry, daleko później od niej została właściwym dramatem, nacechowanym jednością obmyślanej akcji i stałością zróżniczkowanych charakterów. A ponieważ wtenczas Eu-