Już dawno nosił się Maksymilian Jackowski z Pomarzanowic z myślą wydawania pisma dla klas średnich, takiego bowiem u nas wówczas nie było, nie mógł jednak znaleść redaktora. Wreszcie poradził mu nauczyciel domowy w Pomarzanowicach, Telesfor Negowski, kandydat filozofii, przyjaciela swego uniwersyteckiego, dr. Romana Szymańskiego z Poznania, który właśnie był bez zajęcia i szukał chleba. Z tym się Jackowski umówił, dał mu odpowiednie wskazówki i złożył kaucyą, wymaganą wówczas przez rząd od każdego pisma. Za namową Jackowskiego dał też Stanisław Chłapowski kilkaset talarów na nowe pismo, które Jackowski nazwał Orędownikiem na pamiątkę wychodzącego niegdyś w Poznaniu Orędownika Naukowego.
Jackowski uważał Orędownika za swoją i Stanisława Chłapowskiego własność; kontraktu formalnego z Szymańskim nie zawarto.[1]
Pierwszy numer Orędownika wyszedł 1 kwietnia 1871 roku.
Nowe pismo, które popierał z początku także ks. Jan Koźmian, miało wedle życzenia założycieli pracować przedewszystkiem nad szerzeniem oświaty w warstwach średnich, oraz nad zabezpieczeniem i podniesieniem zagrożonego bytu materyalnego.
„Prace społeczne — pisał Orędownik w myśl Jackowskiego — tak wielkiego są znaczenia, że, jeśli na tem polu nie będziemy wypełniali obowiązków swych, wszelkie usiłowania w kierunku politycznym są daremne.”
Zajmował się więc Orędownik głównie naszemi instytucyami społecznemi, naszym przemysłem, rękodzielnictwem, oświatą ludu, i z szczególną pieczołowitością sprawami szkólnemi.
- ↑ List p. szambelana dr. Tadeusza Jackowskiego z dnia 31. 7. 1910 r.
