Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/244

Gazeta Wielkopolska.

 Dnia 2 kwietnia 1872 r. wyszedł pierwszy numer Gazety Wielkopolskiej w drukarni F. H. Daszkiewicza. Wydawcą jej był Maksymilian Jackowski, nakładcą J. Gintrowicz, a naczelnym redaktorem dr. Kaźmierz Szulc.
 Założyciele tego pisma Maksymilian Jackowski, ks. Bażyński, Stanisław Chłapowski, Włodzimierz Wolniewicz, Józef Żychliński, dr. Ludwik Rzepecki i inni wzywali Orędownika, który ani tendencyą ani rozmiarami ani terminami wychodzenia nie odpowiadał ich życzeniom, i Kuryera Poznańskiego, którego postawa była chwiejną, obserwacyjną i sprawozdawczą, a wyrzekającą się wszelkiego przodownictwa, do połączenia się z nimi, a gdy propozycyi nie przyjęto, wydali akcye dziesięciotalarowe i rozpoczęli swe wydawnictwo.
 Szerzyć oświatę i poczucie obywatelskie w coraz większych kołach, w coraz głębszych warstwach społeczeństwa naszego w sposób praktyczny, ciągły i dla wszystkich przystępny, budzić, rozwijać i łączyć wszystkie siły i czynniki życia narodowego wobec grożących zewsząd niebezpieczeństw — oto powody i cele dla których postanowiono wydawać Gazetę Wielkopolską, pismo codzienne polityczne większych rozmiarów, tańsze od wszystkich dotychczasowych, a redagowane w duchu narodowym na podstawie wiary i tradycyi przodków.
 Chwila była smutna i groźna: Rosya i Niemcy coraz bardziej i gwałtowniej występowały przeciwko nam, a w łonie naszem wytworzyły się dwa zwalczające się namiętnie stronnictwa. Po jednej stronie stanęli patryoci pod sztandarem liberalizmu, jawną niekiedy okazujący niechęć do zasad Kościoła, z drugiej strony duchowni, którzy w gorącem przywiązaniu do wiary ś. i Głowy Kościoła usiłowali zaprowadzić nieznaną dotąd w Polsce cenzurę sumienia i występowali przeciwko wyszłemu z wolnych wyborów Komitetowi wyborczemu. Nadto Szymański zaczął tworzyć stronnictwo ludowe.
 Wśród takich stosunków starała się Gazeta Wielkopolska stanąć w środku pomiędzy zwaśnione stronnictwa,