Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/274

Ta strona została przepisana.

Rok 1875.
Wniosek narodowościowy.

Dnia 20 stycznia 1875 r. stawił poseł Władysław Taczanowski w imieniu Koła polskiego w parlamencie niemieckim następujący wniosek:
„Wezwać rząd pruski, ażeby w dawniejszych polskich krajach ze strony państwa pruskiego i jego monarchy prawnie i faktycznie uznane i na mocy międzynarodowych traktatów przynależne prawa pod względem narodowości, a w szczególności pod względem języka przestrzegane były, a sprzeciwiające się mu rozporządzenia zniesione zostały.”
Uzasadniając wniosek, powiedział Taczanowski pomiędzy innemi, co następuje:
„Jeśli nie dacie ucha skargom naszym, wtedy w narodzie polskim coraz więcej utrwali się przekonanie, że od Zachodu niczego spodziewać się nie może. Przyczyni się do do tego, że odtąd naród nasz zwróci wzrok na Wschód, stąd jeszcze jedynie oczekując ratunku.”
Zwrot to był niefortunny, bo najprzód od Rosyi, gnębiącej nas nieustannie, ratunku spodziewać się nie było można, a powtóre taka groźba nie mogła sprawiać na rządzie pruskim wrażenia.
Przeciwko wnioskowi polskiemu przemawiali Unruh z Babimostu, Puttkamer i Lasker, z którymi rozprawił się w zwykły swój energiczny sposób dr. Władysław Niegolewski.
Za wnioskiem głosowali Polacy, Centrum, Alzatczycy i demokraci; większości nie uzyskał.