Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/288

Ta strona została przepisana.

Rok 1876.
Wzmożenie się ducha katolickiego.

W tym czasie, kiedy rząd pruski coraz gwałtowniejszych chwytał się sposobów, by zgnieść Polaków, panował rozstrój w społeczeństwie polskiem. Dwa stronnictwa: liberalno-narodowe i kościelno-narodowe, zwane też ultramontańskiem, zwalczały się namiętnie. Tamto grupowało się około Dziennika Poznańskiego, to zaś około Kuryera Poznańskiego, którego redakcyą z dniem 1 lipca 1875 r. objął ks. dr. Antoni Kantecki, liczący wówczas 28 rok życia.[1]
Tego bardzo zdolnego, sprężystego i wszechstronnie i gruntownie wykształconego kapłana upatrzyli sobie ks. Jan i Stanisław Koźmianowie i książę Roman Czartoryski na kierownika nabytego przez siebie Kuryera Poznańskiego w tem przekonaniu, że w zupełności odpowie oczekiwaniom i potrafi sprawę narodową połączył ściśle z sprawą katolicką, uważali bowiem wierność zasadom katolickim i wniknięcie tych zasad we wszystkie warstwy narodu jako jedyny sposób uchronienia nas od grożącej zagłady.

Odrodzenie moralne społeczeństwa polskiego przez katolicyzm, a zarazem skupienie wszystkich sił narodowych celem skutecznej obrony wiary i narodowości naszej — to był polityczny program ks. Jana Koźmiana, który przejął w całości ks. dr. Kantecki[2] i, wspierany z początku przez

  1. Karwowski St. Ks. dr. Antoni Kantecki. Poznań 1896.
  2. Ks. dr. Antoni Kantecki urodził się w Wielowsi w powiecie odolanowskim dnia 1 czerwca 1847 r. z ojca Andrzeja i Karoliny z Głabiszów, właściciel folwarku, obejmującego 150 mórg ornej ziemi i kawał lasu. Nauki gimnazyalne ukończył w Ostrowie, poczem wstąpił do seminaryum duchownego w Poznaniu, później gnieźnieńskiego, wyświęcony zaś został 25 marca 1874 r. Następnie słuchał filologii w Monasterze a dnia 19 czerwca tegoż roku otrzymał tytuł doktorski, potem przyjął posadę nauczyciela domowego w Rokosowie u księcia Adama Czartoryskiego. Ob. Karwowski St. Ks. dr. Antoni Kantecki. Przyczynek do dziejów W. Księstwa Poznańskiego. Poznań 1896.