Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/390

Ta strona została przepisana.

Rok 1884.
Sprawa obsadzenia stolicy arcybiskupiej. Koło polskie.

Następstwem zmiany polityki kościelnej przez prawo z dnia 31 marca 1882 r. było zamianowanie trzech nowych biskupów w Wrocławiu, Paderbornie i Osnabrücku. Polacy jednak powrotu swego arcybiskupa, kardynała Ledóchowskiego, spodziewać się nie mogli, minister Gossler bowiem oświadczył w sejmie, że „arcybiskupi gnieźnieńsko-poznański i koloński nigdy napowrót powołani nie zostaną i że żaden z ministrów nie podpisałby aktu ułaskawienia obu tych biskupów, choćby mu przyszło stracić tekę ministeryalną.” Urzędowy dziennik bydgoski ogłosił nawet 8 lutego 1884 r. list gończy za kardynałem Ledóchowskim.
Już wtedy Stolica Apostolska godziła się w zasadzie na ustąpienie kardynała Ledóchowskiego, ale nie godziła się na żądanie Bismarcka, aby na stolicy ś. Wojciecha zasiadł Niemiec. Rzym proponował więc biskupa Cybichowskiego, biskupa Janiszewskiego, księcia Edmunda Radziwiłła lub prałata Edwarda Likowskiego, ale Bismarck nie zgodził się na żadnego z nich, sam zaś zaproponował ks. Gustawa Wanjurę, proboszcza kapituły chełmińskiej, którego kandydaturę znów Rzym odrzucił. Wspomniano też ks. Łukaszewicza, proboszcza żerkowskiego, i ks. Kwiatkowskiego, proboszcza margonińskiego (późniejszego kanonika gnieźnieńskiego), który w tym czasie otrzymał order pruski.
Tymczasem coraz zawzięciej rząd występował przeciwko Polakom. Gdy w sejmie Koło polskie przez usta ks. dr. Jażdżewskiego żądało wypłaty wstrzymanych prestacyi