Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/455

Ta strona została przepisana.

chne, w r. 1867 jako członek parlamentu północno-niemieckiego odczytał i uzasadnił protest przeciwko wcieleniu W. Księstwa Poznańskiego do rzeszy północno-niemieckiej, pięć lat później znów w parlamencie niemieckim zaprotestował w imieniu Polaków przeciwko wpychaniu nas gwałtem do rzeszy niemieckiej, a niedługo potem w sejmie pruskim odpierał zwycięsko zaczepki, wymierzone przeciwko arcybiskupowi Ledóchowskiemu, czem sobie zjednał szczerą wdzięczność swego arcypasterza, który odtąd w dzień ś. Kaźmierza zawsze o nim we mszy ś. wspominał.
Wogóle nie minęła prawie sesya sejmowa, w którejby Kantak nie przemawiał.
Przez lat kilkanaście bronił wytrwale i umiejętnie szkół naszych, wstawiał się nieustraszenie za gimnazyum trzemeszeńskiem, wywalczył gimnazyum wągrowieckiemu charakter katolicki, a w zasadzie także wykład w języku polskim, odpierał kilkakrotnie bezwzględne niemczenie szkół elementarnych.
Chociaż za główne swe zadanie uważał zapasy na arenie parlamentarnej, pracował i poza sejmem dla dobra powszechnego, od r. 1862 należał do bardzo czynnych członków Dyrekcyi Pomocy Naukowej, także do Zarządu kasy pożyczki przemysłowej, kilka razy zasiadał w Dyrekcyi Kółka towarzyskiego, w r. 1863, choć nie podzielał ówczesnych złudzeń, nie usuwał się od zabiegów, by ułatwić jakie przedsięwzięcie, nakoniec jako jeden z przywódców Towarzystwa tatrzańskiego krzątał się w ostatnich kilkunastu latach z młodzieńczym zapałem, aby znaczenie tego Towarzystwa rozszerzyć i pozyskać dla niego w W. Księstwie Poznańskiem jak największą liczbę członków.
Był to mąż zacny, szczery, pełen uczuć szlachetnych, silny i otwarty w przekonaniach, chętny i gotowy do przysług, a nadewszystko ożywiała go gorąca miłość Ojczyzny.
Umarł bezżenny i 62 roku życia swego w Poznaniu w domu przy W. Garbarach pod nr. 51, żałowany i opłakiwany przez całe społeczeństwo nasze. Przy eksportacyi pożegnał go Antoni Pfitzner w imieniu mieszczaństwa poznańskiego, a przy pogrzebie przemówił w kościele poseł ks. dr. Floryan Stablewski w pełnych natchnienia, wzruszają-