Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/474

Ta strona została przepisana.

od rana do nocy, spełniał najsumienniej obowiązki opiekuna, kupca i fabrykanta, a przytem zajmował się gorliwie Towarzystwem Czytelni ludowych, brał żywy udział w posiedzeniach Towarzystwa Przyjaciół Nauk, przez trzy lata był prezesem Prowincyonalnego Komitetu wyborczego i szczególnym opiekunem paryskiego Towarzystwa czci i chleba, którego celem było wspieranie wiekowych, zasłużonych emigrantów. W ostatnich latach swego życia opisał w Notatkach osobistych z r. 1863 dla wyłącznego użytku Agatona Gillera, który go poprzednio o to prosił, udział swój w powstaniu i dzieje dyktatury Langiewicza.
W połowie r. 1880 skończyła się opieka nad rodziną Cegielskich. Złożywszy jak najsumienniej szczegółowy rachunek z powierzonego sobie majątku i oddawszy zarząd fabryki Stefanowi Cegielskiemu, uskutecznił działy ku zupełnemu zadowoleniu wszystkich członków rodziny i chciał znów powrócić do dawnego, samotnego życia, na usilne prośby jednak pozostał w domu przybranej, a uwielbiającej go rodziny Cegielskich. I w ostatnich latach życia, choć walczył z rozmaitemi dolegliwościami ciała, zajęty był bez przestanku, zachowując do ostatniej chwili bystrość i swobodę umysłu.
„Był to mąż — pisał przyjaciel jego Kaźmierz Jarochowski w Dzienniku Poznańskim[1] — spiżowego odlewu, nie zadający swojemu charakterowi choćby najmniejszym drobiazgiem kłamu, czynny, wierny zasadom, kochający kraj i naród, gotów dla nich położyć głowę, godny nie naszego, ale Plutarchowego pióra w zamian zewnętrznych zaszczytów i dostojeństw, któremi go nieszczęsne położenie własnego kraju i narodu obdarzyć, jak na to zasługiwał, nie było w możności.”

Na eksportacyi w domu żałoby przemówił Kaźmierz Jarochowski, na pogrzebie nieśli końce całunu dr. Chłapowski, dr. Władysław Szułdrzyński z Siernik, pułkownik Zakrzewski, poseł Władysław Wierzbiński i Michał Scza-

  1. XXXIX, 226. Kuryer Poznański. R. 1887, nr. 226. — Motty M. Przechadzki po mieście. III, 145—174.