Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/76

Ta strona została przepisana.

znajdowały się wszelkie papiery wartościowe, on też był we wszystkich sprawach z władzą przedstawicielem Towarzystwa, które odtąd przyjęło nazwę Towarzystwo chrześciańskich pomocników handlowych w Poznaniu.
W tym też roku wstąpił do niego Władysław Jerzykiewicz, obecnie najstarszy jego członek.
Towarzystwo miało niemałe znaczenie, bo nie tylko dawało zapomogi biedniejszej młodzieży, ale kształciło też uczniów handlowych przez Szkołę wieczorną i kursy naukowe, urządzane dla członków. Jako prelegentów z tego czasu wymieniają akta pomiędzy innymi dr. Ludwika Rzepeckiego i dr. Władysława Nehringa.
Z czasem Polacy uzyskali większość w Towarzystwie. W r. 1865 Zarząd składał się z samych Polaków. Głównym językiem obradowym stał się język polski, protokuły spisywano po polsku, a później tłomaczono je na język niemiecki.
Ta przewaga Polaków nie podobała się Niemcom i wybuchły spory, które w r. 1873 ukończyły się wystąpieniem Niemców z Towarzystwa.
Dzisiejsze Towarzystwo młodzieży kupieckiej jest jedynie legalnym następcą założonego w r. 1821 Towarzystwa ku wspieraniu ubogich sług handlowych.[1]

Łączność społeczeństwa.

Czem było niegdyś dla W. Księstwa Poznańskiego Kasyno gostyńskie, tem stał się od r. 1860 Bazar poznański — ogniskiem towarzyskiego życia i narodowych dążności. Odtąd obywają się tu liczne zjazdy, zebrania, narady, odczyty, koncerty, amatorskie przedstawienia sceniczne, bale, obiady, słowem Bazar staje się od tego czasu widownią najrozmaitszych objawów naszego życia publicznego.

W Kółku towarzyskiem, które trzymało wszystkie czasopisma polskie i zakupowało najnowsze, dotyczące nas publikacye, łączyła się zgodnie inteligencya miejska z obywatelstwem wiejskiem, a wyrazem tej zgody i łączności była wielka uczta, jaką wyborcy wyprawili 20 listopada 1860 r.

  1. Przegląd Kupiecki. R. VI, nr. 18.