Strona:Thomas Paine - Zdrowy rozsądek.pdf/23

Ta strona została uwierzytelniona.

Współzawodnictwo zaczęło się za panowania Henryka Szóstego, a nie całkiem się zakończyło do Henryka Siódmego, przy którym rodziny się połączyły. Razem był to okres 67 lat, to jest od roku 1422 do 1489.

Pokrótce, monarchia i sukcesja (nie jedynie owego królestwa) pokładły świat prawie cały, we krwi i popiołach. Jest to forma rządu przeciw której słowo boże świadczy, a zawsze towarzyszy jej krew.

Jak byśmy się wywiedzieli o króla biznesie, odkrylibyśmy, że w niektórych krajach nie mają oni żadnego; a po spędzeniu żywota powolnym krokiem, bez przyjemności dla siebie czy zysku dla narodu, wycofują się ze sceny, zostawiając następcom tę samą leniwą rundkę. W absolutnych monarchiach cała powaga biznesu, cywilnego i wojskowego, zasadza się na królu. Dzieci Izraela w swojej prośbie o króla nalegały, aby „mógł nas sądzić, a przede nami kroczyć, a walczyć w naszych bitwach.” Ale w krajach gdzie nie jest on ani sędzią ani generałem, jak w Anglii, człowiek by się dziwił, jaki jest jego biznes.

Im bliższy jest jaki rząd republice, tym mniej jest tam biznesu dla króla. Trudnym jest nieco znalezienie właściwej nazwy dla rządu Anglii. Sir Willliam Meredith nazywa go republiką, ale w swojej obecnej kondycji nie zasługuje on na to nazwanie, a to z powodu  korumpującego wpływu Korony, przez to, że dysponuje ona wszystkimi stanowiskami, połknąwszy tak skutecznie całą władzę, a używiwszy się cnotą Izby Gmin (owego republikańskiego czynnika w konstytucji), że rząd Anglii jest niemalże tak monarchistyczny jak ten we Francji czy Hiszpanii. Ludziom zdarza się występować z nazwaniami bez ich rozumienia. To z republikańskiego a nie monarchistycznego czynnika konstytucji Anglii czerpią Anglicy chwałę, to jest ze swobody wybierania izby