Strona:Władysław Sterling - Dziecko psychopatyczne.pdf/10

— 8 —

tja ustrojowa kojarzyć się może z najrozmaitszemi stopniami uzdolnienia, stanowiąc niekiedy posępne podłoże talentu, jak to szczegółowo wykazał Kretschmer w swojem słynnem dziele p. t. „Konstytucja i charakter”. Z drugiej zaś strony spotykamy nierzadko cechy konstytucji psychopatycznej również i u ludzi ograniczonych, których inteligencja wykazuje mniej lub więcej głębokie defekty. Odróżniać jednak należy ściśle pewne, nieznaczne zresztą, odchylenia od przeciętnego rozwoju inteligencji u dzieci psychopatycznych od faktu niezmiernej wagi praktycznej, polegającego na tendencji psychopatji ustrojowej do kojarzenia się ze stanami oligofrenicznemi (debilizmem i głuptactwem). Tego rodzaju powikłanie, nastręczające szczególne trudności pod względem wychowawczo - leczniczym, wyrasta w sposób skoordynowany z jednolitego podłoża dziedziczno-degeneracyjnego i bynajmniej nie stanowi cechy charakterystycznej dla psychopatji ustrojowej. Przeciwnie, dzieci psychopatyczne rozwijają się nieraz pod względem intelektualnym zupełnie prawidłowo, a czasem nawet szybciej i intensywniej, aniżeli ich normalni rówieśnicy, wyprzedzając o wiele swój wiek życia. Jednak inteligencja ich wypala się przedwcześnie, wyczerpuje się, jeżeli tak można powiedzieć, jeszcze przed dojściem do okresu, w którym może znaleźć właściwe zastosowanie, i dzieci takie w wieku późniejszym pozostają daleko wtyle poza swoimi mniej zdolnymi rówieśnikami, oddalając się od przeciętnej normy. Takie przełomy zdolności umysłowych dziecka spostrzegamy najczęściej w okresie dojrzewania płciowego — zwłaszcza w tych wypadkach, kiedy nieuświadomieni rodzice i wychowawcy zamiast pielęgnować starannie umysł dzieci o konstytucji psychopatycznej, ochraniając go od nadmiernej pracy i przeciążenia, pobudzają niebacznie wybujałe początkowo uzdolnienia ucznia.