Strona:Władysław Sterling - Dziecko psychopatyczne.pdf/17

Ta strona została uwierzytelniona.
— 15 —

się względem własnej osoby dziecka: rzuca się ono na ziemię, tarza się po podłodze, wyrywa sobie włosy z głowy lub uderza się pięściami po ciele. Pod względem praktycznym wszakże jeszcze ważniejszy u dzieci psychopatycznych jest afekt lęku, który nabierać może często cech głęboko patologicznych. Jest to nietylko stały i niezwykle przesadny lęk przed ludźmi, zwierzętami, przed burzą i ciemnością, przed nieoczekiwanemi szmerami i wyobrażonemi widmami, ale również i gwałtowne, burzliwe napady lęku, zwłaszcza nad wieczorem, niekiedy połączone z urojeniami choroby lub śmierci, z omamami zmysłowemi, niekiedy zaś nawet z objawami natręctw myślowych.
Objawy natręctwa myślowego, które w stanach lękowych odgrywają tylko rolę podrzędną, należą w psychopatji dziecięcej naogół do częstych, niekiedy zaś wysuwają się na plan pierwszy. Są to najczęściej zupełnie błahe i niezwiązane z treścią przeżyć dziecięcych wyobrażenia o niezmiernej uporczywości: dziecko np. ciągle myśli o chorobie, albo tego rodzaju myśl przymusowa połączona jest z obawą, że jakaś czynność przyniesie mu szkodę. Stąd między innemi wypływa owa tak rozpowszechniona pomiędzy dziećmi tego typu obawa dotknięcia się niektórych przedmiotów, np. klamki od drzwi, poręczy od krzesła, szyby lustrzanej i t. p. Tu również tkwi źródło owych niesłychanie przykrych stanów natręctw, stojących na pograniczu pomiędzy myślą a pragnieniem, które możnaby nazwać pokusą do złego uczynku: dziecko odczuwa np. niezmiernie intensywną chęć skaleczenia kogoś nożem albo, patrząc przez okno, wyskoczenia na bruk. Strohmayer wykazał na całym szeregu bardzo pouczających przykładów, jak tego rodzaju natręctwa myślowe mogą przekształcać się w natręctwa czynu, które stanowią w tym skomplikowanym mechanizmie psychologicznym pewnego rodzaju reakcję obronną. Najplastyczniej