Strona:Władysław Sterling - Dziecko psychopatyczne.pdf/6

Ta strona została uwierzytelniona.
— 4 —

go w życiu płodowem, rzadko natomiast są one wyrazem anomalij, nabytych we wczesnych okresach życia indywidualnego. Zazwyczaj dzieci o usposobieniu psychopatycznem spotykamy w rodzinach zwyrodniałych, które badacze francuscy określają nazwą familie à extinction. Doświadczenie poucza, że zjawiska psychopatji ustrojowej grupują się w postaciach tem ostrzejszych, im bardziej ciężkie jest obarczenie dziedziczne dziecka, a najbardziej ciężkie przypadki rozwijają się zwykle na podłożu dziedziczno-zwyrodnieniowem. Jednakowoż stosunek pomiędzy psychopatją ustrojową a obarczeniem dziedzicznem niezawsze jest jednakowy, niekiedy bowiem w ciężko zwyrodniałych rodzinach przychodzą na świat ludzie wybitni z całkowicie wyrównanem życiem intelektualnem i uczuciowem, niekiedy zaś odwrotnie: można spotkać ciężki typ psychopatyczny w rodzinach, w których najbardziej skrupulatne poszukiwania nie mogą wykryć jakichkolwiek cech obarczenia dziedzicznego.
Również i pod względem cielesnym dają się stwierdzić w psychopatji ustrojowej liczne odchylenia od normy, które noszą popularną nazwę stygmatów zwyrodnienia i którym doniedawna przypisywane było zbyt wielkie znaczenie rozpoznawcze. Obecnie ustalił się tego rodzaju pogląd, że istnienie licznych stygmatów degeneracyjnych powinno być sygnałem, nakazującym dokładne i wszechstronne zbadanie psychiki dziecka, nie może wszakże w żadnym razie stanowić o rozpoznaniu, co najwyżej zaś wspierać je i ułatwiać. Doświadczenie bowiem wskazuje, że istnieją ludzie zupełnie normalni z niewątpliwemi stygmatami zwyrodnienia, z drugiej zaś strony ludzie wybitnie anormalni bez jakichkolwiek stygmatów degeneracyjnych.
Pod względem praktycznym odróżniamy stygmaty zwyrodnienia morfologiczne i czynnościowe. Stygmaty morfologiczne polegają na odchyleniach od normalnego ukształtowa-