Wirginijska deklaracja praw z 12-go czerwca 1776
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Wirginijska deklaracja praw z 12-go czerwca 1776 r. |
| Pochodzenie | Deklaracja praw człowieka i obywatela |
| Wydawca | Księgarnia Powszechna |
| Data wyd. | 1905 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Zofja Libkind-Lubodziecka |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Ustanowiona przez przedstawicieli zacnego ludu wirginijskiego, zebranych w pełne i swobodne zgromadzenie, które to prawa przysługiwać mają im i ich potomności, jako podstawa i zasada rządu.
I. Że wszyscy ludzie rodzą się jednakowo wolni i niezależni i mają pewne przyrodzone prawa, których, stając się członkami ustroju społecznego, nie mogą pod żadnym warunkiem pozbawić swej potomności; mianowicie korzystanie z prawa do życia i wolności wraz z możnością nabywania i posiadania własności, dążenia i osiągania szczęścia i bezpieczeństwa.
II. Że wszelka władza tkwi w narodzie, a zatem od niego pochodzi. Urzędnicy są jego pełnomocnikami i sługami i są przed nim każdej chwili odpowiedzialni.
III. Że rząd jest lub powinien być ustanowiony dla powszechnej korzyści, opieki i bezpieczeństwa ludzi, narodu lub społeczeństwa; ze wszystkich różnorodnych rodzajów rządu ten jest najlepszy, który jest zdolny do wytworzenia najwyższego stopnia szczęścia i bezpieczeństwa i najskuteczniej jest uchroniony od niebezpieczeństwa złej administracji, i że, gdyby rząd miał się okazać nieodpowiednim lub przeciwnym tym celom, większość społeczna ma niewątpliwe, nietykalne i nieodłączne prawo przekształcić, zmienić lub znieść go w sposób, który będzie uważany za najlepiej prowadzący do pomyślności ogółu.
IV. Że żaden człowiek, ani grupa ludzi, nie ma prawa do wyjątkowych, lub odrębnych korzyści czy przywilejów w społeczeństwie, chyba tylko przez wzgląd na zasługi publiczne. Korzyści te czy przywileje nie mogą być dziedziczone, również nie mogą być dziedziczone stanowiska urzędników, prawodawców lub sędziów.
V. Że władze: prawodawcza, wykonawcza i sądowa mają być oddzielne i odrębne; i że członkowie ich mają być powstrzymywani od wywierania ucisku a to przez przyjmowanie udziału w ponoszeniu ciężarów publicznych; mają oni, w określonych terminach, powracać do życia prywatnego, do stanu, z którego pierwotnie wyszli, a utworzone wakansy mają być zapełniane za pomocą częstych, pewnych i regularnych wyborów, w których wszyscy poprzedni członkowie lub pewna ich część mogą być powtórnie obieralni, lub nieobieralni, stosownie do praw obowiązujących.
VI. Że wybory powinny być zawsze wolne, że wszyscy ludzie, mogący dostatecznie wykazać stalą wspólność interesów i życzliwość dla społeczeństwa, mają prawo głosu i nie mogą być opodatkowani lub pozbawieni własności dla celów publicznych bez zgody ich własnej, lub ich przedstawicieli tak wybranych, ani też skrępowani żadnem prawem, na które w podobny sposób nie przyzwolili.
VII. Że wszelka moc zawieszania lub wykonywania praw przez jakąkolwiek władzę bez zgody przedstawicieli narodu jest pogwałceniem jego praw i nie może mieć miejsca.
VIII. Że przy każdem dochodzeniu sądowem, grożącem śmiercią lub karą kryminalną, obwiniony ma prawo żądać wyjaśnienia przyczyny i natury oskarżenia, skonfrontowania go z oskarżycielami i świadkami, przedstawienia dowodów na swoją korzyść, szybkiego zbadania przez bezstronne jury złożone z 12 ludzi z jego okolicy, bez których jednomyślnej zgody nie może też być zmuszany do świadczenia przeciwko sobie; że nikt nie może być pozbawiony wolności, jak tylko na mocy prawa krajowego, lub wyroku jego sędziów.
IX. Że nie mogą być wymagane nadmierne grzywny, ani narzucane nadmierne obowiązki, ani też stosowane okrutne i niezwykłe kary.
X. Że wszelkie prawo, na mocy którego urzędnik lub upełnomocniony mógłby otrzymać nakaz rewidowania podejrzanych mieszkań bez udowodnienia spełnionego faktu, lub aresztowania osoby czy osób niewymienionych, albo których wina nie jest szczegółowo określona i dowodnie stwierdzona, krzywdą jest i gwałtem i nie może być wydane.
XI. Że w sporach dotyczących własności oraz procesach między ludźmi lepszym od wszelkich innych jest dawny sposób badania przez jury, złożone z 12 członków i święcie ma być zachowany.
XII. Że wolność druku jest jedną z największych rękojmi wolności i ograniczać ją mogą jedynie rządy despotyczne.
XIII. Że dobrze urządzo[na] milicja, złożona z członków narodu, wyćwiczonych we władaniu bronią, jest właściwą, naturalną i bezpieczną obroną wolnego państwa; że należy unikać utrzymywania stałych armji w czasie pokoju, jako zagrażających wolności i że w każdym wypadku wojsko powinno być ściśle podporządkowane władzy cywilnej i przez nią rządzone.
XIV. Że cały naród ma prawo do rządu jednolitego, a tem samem żaden rząd oddzielny, lub niezależny od rządu Wirginji nie może być ustanowiony w obrębie jej granic.
XV. Że rząd wolny i błogosławieństwo wolności mogą być zapewnione ludziom jedynie na podstawie ścisłego zachowywania sprawiedliwości, umiarkowania, wstrzemięźliwości i cnoty, oraz częstego odwoływania się do praw zasadniczych.
XVI. Że religja i obowiązki, jakie mamy względem Stwórcy, i sposób ich pełnienia mogą być kierowane jedynie przez rozum i przekonanie, nie zaś przez siłę lub przymus; wszyscy więc ludzie mają we prawo do pełnienia obowiązków religijnych, zgodnie z nakazem swego sumienia; i że wzajemna miło i miłosierdzie jest obowiązkiem wyrozumiałości chrześcijańskiej.
