Encyklopedyja powszechna (1859)/Ajer

<<< Dane tekstu >>>
Autor anonimowy
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Ajer
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Ajer, tatarak, tatarskie ziele, albo kalmus (Acorus Calamus). Rodzaj roślin będący typem małej rodziny tatarakowych, mieszczącej Się między jedno-liścieniowemi. Kwiaty są na kolbie walcowatej osadzone. Jest to ziele wszystkim dobrze znajome i wszędzie rośnie na miejscach wodą zalanych. Korzeń rozchodzi się długo w ziemi błotnej, jest nieco płaski, tu i owdzie kolankowaty: zewnątrz źółtawo-czerwony, wewnątrz biały, pulchny, łatwo się łamiący i wydający zapach mocny i przyjemny. Korzeń ten ma smak rozpalający i gorzki; używa się często jako lekarstwo żołądkowe, albo w proszku, albo jak odwar; znany jest także w cukrze smażony i w tymże samym celu używany. W Zielone Świątki lud, szczególniej po wsiach, wysypuje liśćmi tatarakowemi domy swoje wewnątrz i zewnątrz i ubiera niemi okna; w Boże Ciało też liście używane są do wysypywania drogi w czasie processyi z przyczyny miłego zapachu i pięknej ich zieloności; z powodu przyjemnej woni, korzenie używają się w destyllacyi wódki, która ztąd kalmusówką, albo ajerówką się nazywa. Korzenie ajeru osmażone w cukrze przechowywane bywały w apteczkach polskich, domowych, na przekąski po wódce.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: anonimowy.