Pole, kawał gruntu uprawny, przeznaczony do obsiewania i wydawania plonów, rola, gleba; równina, płaszczyzna, miejsce obszerne, równe, nie zarośnięte drzewami; miara gruntu = 1000 łokciom;
p. na szachownicy = kwadrat; podkład, tło, zwłaszcza w herbach; plac bitwy, bitwa: pociągnąć, wyruszyć w
p. = w pochód wojenny; dotrzymać
p-a = utrzymać ś. na placu bitwy, nie odstąpić, nie cofnąć ś.; bić ś. w
p-u = w otwartym polu, w otwartej bitwie, nie za murami zamku, nie w okopach; stracić
p. = odstąpić, pierzchnąć; dać
p., zejść z
p-a = cofnąć ś. z placu bitwy, ze stanowiska;
p. rycerskie, żołnierskie = plac ćwiczeń wojskowych; stawić
p. = stoczyć bitwę; dobry w
p-u = dzielny w bitwie, rycerskiego ducha;
p. Marsa = bitwa, wojna;
przen., dziedzina, teren, zakres działalności, sfera, widownia: pracować na
p-u naukowym, literackim, społecznym; sposobność, zręczność, okazja: otwiera ś.
p. nadużyciom, intrygom i t. d.; miejsce wolne, odstęp; do
p-a = na zewnątrz, do dworu, do ulicy; poszyte
p. = kiedy między rżyskiem rośnie trawa, zioła, drobne krzaczki; szukaj wiatru w
p-u = nie do uchwycenia; w
fiz.,
p. magnetyczne = przestrzeń, na którą rozciąga ś. działanie magnesu;
p. widzenia = przestrzeń, obejmowana okiem nie uzbrojonym, a. przy pomocy jakiego narzędzia (
p. widzenia teleskopu, mikroskopu, lornetki, lunety i t. d.); w
mat., powierzchnia, zajęta jakąś figurą; miejsce do polowania, polowanie, łowy; wyjść, wyjechać w
p. = na polowanie; psa, sokoła układać do
p-a = do łowów; czarne
p. = legowisko dzika, polowanie na dziki; legawe
p. = polowanie z psem legawym z wyżłem;
p. ptasznicze —
p. Pólko;
p. srokate a. pstre = ziemia, gdzieniegdzie śniegiem pokryta;
p. zakładać = zaczynać polowanie; szklane, wodne
p. = polowanie na wodną zwierzynę; dobre
p. = nie szkodliwe dla psów, miękkie do gonienia; ostre
p. = gruda; płowe
p. = polowanie na sarny, jelenie;
p. widne a. mówiące = ze śladami, z tropem zwierza; pies w pierwszym, drugim
p-u = pierwszy, drugi rok używany do polowaniu; zależeć
p. = zaniedbać czego, zlekceważyć co, polenić ś. co uczynić; dzikie
p. = miejsce puste, pustynia; Dzikie
p-a = step, rozciągający ś. nad morzem Czarnym w dawnej Rzeczypospolitej Polskiej; miejsce przebywania pośmiertnego dusz błogosławionych; wyprowadzić kogo w
p. = oszukać, odrwić, podejść; swoim
p-em = na swoją rękę, niezależnie od innych, nie licząc ś. z innemi;
p. umarłych = cmentarz;
p. śmierci = przestrzeń, w obrębie której sięga pocisk działa.