Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Benedyktyni

<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne B – wykaz haseł
B – całość
Indeks stron

Benedyktyni, zgromadzenie zakonne, założone według reguły św. Benedykta z Nursji. Św. Benedykt, urodzony ok. r. 480, żyjąc jako pustelnik w grocie pod Subiaco, zorganizował w r. 515 ascetów, którzy zgromadzili się przy nim, w małe zgromadzenie zakonne po 12 mnichów pod władzą opata. Sam osiadł w Monte Cassino, miejscowości między Rzymem a Neapolem i nadał założonemu przez się zgromadzeniu regułę zakonną. Umarł w r. 543.
Reguła św. Benedykta była podstawą zupełnego przeobrażenia życia zakonnego. Jej myślą zasadniczą jest, że życie prawdziwie ascetyczne można prowadzić tylko w klasztorze i że ćwiczenia ascetyczne winny być przeplatane pracą użyteczną. Działalności naukowej nie przewidywał św. Benedykt, zezwolił jednak na przyjmowanie chłopców na naukę, co dało początek powstaniu szkół zakonnych. W ciągu wieku VI rozszerzyła się reguła św. Benedykta w Sycylji i w Anglji, w w. VII w Hiszpanji, a w w. VIII we Francji i w Niemczech. Do niej należał św. Bonifacy, apostoł Niemiec (680 — 755). W tym okresie położył zakon benedyktynów wielkie zasługi w szerzeniu chrześcijaństwa i cywilizacji, zakładając szkoły i gromadząc zabytki starożytnej cywilizacji. Wielkie wzbogacenie się klasztorów benedyktyńskich sprowadziło upadek karności i obyczajów i wywołało liczne reformy oraz powstawanie nowych zakonów o zaostrzonej regule benedyktyńskiej, jak kameduli, cystersi, trapiści i cały szereg zakonów żebraczych (ob. Zakony).

Do Polski dostali się benedyktyni z Fuldy lub z Ratysbony za czasów Bolesława Chrobrego. Pierwszem ich osiedlem był klasztor w Międzyrzeczu z początkiem XI wieku. Kazimierz Odnowiciel sprowadził benedyktynów z Flandrji i wznowił założone przez Bolesława Chrobrego „arcyopactwo“ w Tyńcu pod Krakowem. Wkrótce potem powstały opactwa w Mogilnie, na Łysej Górze, w Sieciechowie i w Płocku. Na Litwę sprowadził ich z Tyńca w. ks. Witold i założył opactwo w Trokach. Prócz tego były opactwa benedyktyńskie w Horodyszczu pod Pińskiem i w Nieświeżu. Wszystkie te klasztory, począwszy od tynieckiego w r. 1816, upadły w ciągu w. XIX, zniesione przez rządy zaborcze.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.