Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Jurysdykcja kościelna

<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne J – wykaz haseł
J – całość
Indeks stron

Jurysdykcja kościelna, w katolickiem prawie kanonicznem publiczna władza rządzenia wiernymi odpowiednio do celu Kościoła. Jurysdykcja różni się od władzy święceń, która płynie z otrzymanych święceń i jest niezmienna co do zakresu w obrębie tego samego stopnia święceń, podczas gdy jurysdykcja jest połączona z pewnym urzędem kościelnym i może być różną, stosownie do nadania urzędu. W praktyce władza święceń łączy się z jurysdykcją przez to, że z reguły wyższemu stopniowi święceń odpowiada wyższy urząd kościelny. Jurysdykcja jest zwyczajną, gdy jest prawnie związana z piastowanym urzędem, delegowaną zaś, gdy ją zwierzchnik kościelny zleci osobie przez siebie delegowanej. Jurysdykcja jest własną, gdy jest wykonywana we własnem imieniu, a nie w zastępstwie zwierzchnika (np. biskup diecezjalny wykonywa swą władzę we własnem imieniu, a nie jako zastępca papieża), zastępczą zaś, gdy kto ma stały urząd zastępczy (np. wikarjusz generalny). Prócz tego prawo kanoniczne odróżnia jurysdykcję zakresu wewnętrznego (fori interni, ob. Forum), która obejmuje życie duchowe wiernych (np. jurysdykcja spowiednika), od jurysdykcji zakresu zewnętrznego (fori externi), na której polegają wszelkie akty zewnętrzne rządów kościelnych, wykonywanie sądownictwa kościelnego i administracji kościelnej.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.