Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 3 Mowy.djvu/521

Ta strona została przepisana.

godności wyprawić kazał, nie chcąc dać okazyi do złego gotowym na wszystko śmiałkom.
IV. A jednak jakie igrzyska, jakie święta były kiedy weselsze od tych, w których za każdym wierszem lud Rzymski okrzykiem i oklaskiem znać dawał, jak mu jest miła pamięć Brutusa. W nieprzytomności osoby oswobodziciela, pamięć wolności przytomna była, i zdawało się że każdy upatrywał w niej obraz Brutusa. Widziałem go w tych dniach igrzyskowych w domu jego krewnego Lukulla[1], dostojnego młodzieńca; o niczem innem nie myślał jedno o zgodzie i pokoju między obywatelami. Widziałem go potem w Welii, kiedy się oddalał z Italii, żeby wojna domowa nie wszczęła się z jego powodu. O! żałosny widoku nie tylko dla ludzi, ale dla wód i brzegów morskich! Ustępował z ojczyzny oswobodziciel, zostawali jej zagubiciele. W kilka dni potem odpłynęła flota Kassiusza, tak iż wstyd mi było, senatorowie, wracać do tego miasta, z którego oni wyjechali. Ale w jakim celu wróciłem, zaraz usłyszeliście[2], potem sami poznaliście. Czekał tedy Brutus dogodnej pory. Dopóki widział żeście wszystko znosili, i sam dawał dowody nieporównanej cierpliwości. Skoro się dowiedział żeście się ocknęli i wolność odzyskać chcieli, obronę dla niej zgotował.

Ale jak straszne oddalił niebezpieczeństwo! Bo gdyby K. Antoniusz[3] mógł co zamyślał dokazać (a dopiąłby swego, gdyby dziel-

  1. Młody Lukullus i Brutus byli bracia cioteczni, z sióstr przyrodnych katona Utyceńskiego zrodzeni. Pierwszy był synem zwycięzcy Mitrydata i Tygranesa, i odziedziczył po nim w blizkości Neapolu ów sławny pałac Lucullanum zwany, i wyspę Nesis, naprzeciwko Puteolów z domem wiejskim, gdzie Cycero widział się z Brutusem 9 lipca 44 roku. Cicero ad Atticum, XVI, 1, 5. Pałac Lucullanum ztąd jest pamiętny, że Rugianin Odoacer osadził w nim ostatniego cesarza państwa Rzymskiego na Zachodzie, Romulusa Augustula, roku 476 po Chr., z pensyą roczną 6,000 soldów. In Lucullano Campanicae castello, exilii puna damnavit. Jornandes, Res Get, Hist. Miscell. XV. Donavit ei reditum sex millia soldos, et misit eum intra Campaniam, cum parentibus suis libere vivere. Anonym. Vales.
  2. Obacz Filippikę I, 3, 4. Cicero ad Atticum, XVI, 7.
  3. M. Antoniusz dostawszy od ludu Bliższą Gallią za Macedonią, zdał rządy tej prowincyi na brata Kaja. Ale że jeszcze Cezar, a następnie senat mianował na ten rok Brutusa wielkorządcą tej prowincji, Brutus zajął Macedonią, Kaja schwytał, a dowiedziawszy się o zamordowaniu Cycerona, zabić kazał. Plutarch, Brutus, 30, 32.