Strona:F. A. Ossendowski - Wśród czarnych.djvu/243

Ta strona została uwierzytelniona.

bardzo poszukiwanej na rynku europejskim, zorganizowali pola i stacje doświadczalne i pokazowe, wprowadzili pługi, selekcję nasion, maszyny do oczyszczania bawełny, traktory, zabierające za gotówkę urodzaj z pól tubylczych, handlowe składy bawełny (stock).
Biali ludzie rzucają miljony pieniędzy nato, aby jałowe obszary wpobliżu Nigru zamienić w pola uprawne, wprowadzając olbrzymi irygacyjny system, tak szeroko i praktycznie pomyślany przez p. J. Carde’a i bankiera p. Hirsha.
Koloniści i kupcy nauczyli murzynów wydobywać złoto z takich produktów ich ziemi, jak olejna palma (Elaeis guineensis), orzech kokosowy, karité (Bassia Parkii), neté (Bassia biglobosa), kapok (Bombax), kauczukowe drzewa i liany (Landolphia i Clytandra), kakao, kawa, różne trawy aromatyczne, jak Lemon-grass (Andropogon Citratus); lecznicze jak „kinkiliba“ (Combretum micrantum), wetiwer (Andropogon muricatus): różne gatunki drzew akacjowych, drogocennych mahoni i palisandrów; krzaków pieprzowych, palm Raphia vinifera i setki innych.
Biali uczą murzynów hodowli bydła i ochraniają je przed epidemjami, napływającemi z Sahary od koczowników Maurów i Tuaregów.
Widząc, że ospa, lues, żółta febra, dyzenterja, trąd i szereg innych chorób dziesiątkuje ludność tubylczą, lekarze francuscy zabrali się energicznie i umiejętnie do walki i osiągają już tak świetne rezultaty, iż przez ostatnie 25 lat ludność zachodniej Afryki zwiększyła się o miljon osobników. Wielką rolę w tem zwiększeniu