Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/72

Ta strona została uwierzytelniona.

znalazł wśród skał podwodnych, w północnej stronie wysp Hebrydzkich, szczątki okrętów, dział i kotwic. Z Bussoli i Astrolaba pozostały tylko te nieme świadki ponurego dramatu, którym zakończył się świetny zawód La Pérouse’a i jego towarzyszy. Dumont d’Urville, wysłany do przyjęcia tych drogocennych szczątków, poniósł niemniej śmierć opłakaną w nieszczęśliwym wypadku na kolei żelaznej wersalskiej, 8 maja 1842 roku.
Poznanie Australii nie zostało dokonane bez nowych ofiar i poświęceń. Po odbyciu w te strony podróży przez Philips’a, na początku XIX wieku, po nim Sturt’a, w 1829 r., następnie Eyre’go, w 1840 roku, młody przyrodnik niemiecki Leichardt postanowił wykryć tajemnicę lądu, równie naówczas nieznanego, jak okolice biegunowe. Ożywiony nieprzepartą ciekawością, zapragnął poznać, co ukrywa ten ląd rozległy. Ograniczywszy się najpierw na przebyciu go skośnem, w kierunku północno-zachodnim, w ciągu piętnastu miesięcy zdołał w tym kraju, całkiem nieznanym, przebiedz drogę, przedstawiającą przeszło 3.000 kilometrów długości. Zachęcony tem pierwszem powodzeniem, Leichard zapragnął dokonać więcej jeszcze i usiłował przebyć Australię w całej długości od wschodu na zachód. Wyruszył z Brisbane na początku 1848 r. i zdołał dotrzeć do pobrzeży rzeki Cagoon, znajdującej się w głębi lądu, w odległości 480 kilometrów od morza. Od tej chwili wieści ucichły o tym śmiałym wędrowcu. W dziesięć lat potem w 1858 roku, bracia Grégory znaleźli w blizkości rzeki Wiktorya niewątpliwe ślady nieszczęśliwej jego wyprawy.
Męczeńska śmierć bohaterów nigdy nie studziła zapału heroizmu. Tragiczny skon Leichardt’a nie powstrzymał bynajmniej braci Gregory’ch, Roëgo, Austin’a, Babbage’a i Morton’a. Ci zwiedzali puszcze środkowe wschodniej i zachodniej Australii, lecz chwała przebycia po raz pierwszy lądu tej części świata, od Melburne do zatoki Carpentarie, to jest od brzegu południowego tej ziemi do pobrzeży jej północnych, należy się Irlandczykowi, Tomaszowi O’Hara Burke, który badania te życiem okupił.