Strona:J. W. Draper - Dzieje stosunku wiary do rozumu.djvu/54

Ta strona została uwierzytelniona.

Gibraltarską, oraz nad właściwościami morza czarnego. Sporządził także dokładny opis ziemi w trzech księgach, pod względem fizycznym, matematycznym i dziejowym, dołączywszy mapę wszystkich znanych naówczas krajów. Dopiero w ostatnich latach słusznie oceniono ułamki ocalone z jego „Kroniki królów tebańskich“. Przez długie wieki patrzono na nią z nieufnością, polegając na mylnej naszej chronologii teologicznej.
Pomijamy tutaj wyliczenie dowodów, nagromadzonych przez Aleksandryjczyków, a przekonywających o okrągłości ziemi. Posiadali oni dokładne wyobrażenie o kuli ziemskiej, biegunach, osi, równiku i obu kołach biegunowych, o punktach równonocnych, przesileniach, o rozkładzie klimatów i t. d. Przytoczymy tu jeszcze rozprawy o przecięciach ostrokręgowych, oraz o dziełach „Maxima“ i „Minima“ Apolloniusza, który pierwszy podobno wprowadził do nauki wyrazy elipsa i hiperbola. Zaledwie słowem jednem wspomnieć mogę dostrzeżenia astronomiczne Arystylla i Tymocharysa. Badaniom tego ostatniego nad gwiazdą, zwaną Kłosem Panny, zawdzięczał Hipparch wielkie swoje odkrycie poprzedzania punktów równonocnych. On także oznaczył pierwszą nierówność w biegu księżyca i zrównanie środka; przyjął teorye epicyklów i mimośrodów, czyli geometryczne wytłómaczenie pozornych ruchów ciał niebieskich na zasadzie ruchu kolistego; przedsięwziął dokonanie spisu gwiazd