Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/28

Ta strona została przepisana.

lokalnego tylko zawieszenia broni. Rząd Sowietów uważa za konieczne wstrzymanie działań wojennych na całym froncie. Równocześnie rząd Sowietów proponuje jako miejsce konferencji pokojowej jakieś państwo neutralne, n. p. jedno z miast w Estonji.
W nocie z dnia 1. IV. 1920 r. min. Patek obstaje stanowczo przy Borysowie, odrzuca zawieszenie broni na całym froncie i oznajmia, że działania wojenne na przyczółku mostowym Borysów będą przerwane przez cały okres rokowań pokojowych.
Kom. Cziczerin w nocie z dnia 2. IV. 1920 r. oświadcza, że propozycja polska co do lokalnego zawieszenia broni koło Borysowa, podczas gdy wojna szalałaby na całym froncie, jest tak dziwna, że rząd sowiecki nie może się obronić przed podejrzeniem, że rząd polski ma jakieś ukryte myśli natury strategicznej. Nie może więc dać odpowiedzi pozytywnej na te propozycje rządu polskiego. Proponuje w dalszym ciągu jako miejsce rokowań jedno z miast Estonji, której rząd już się ma to zgodził. Gdyby rząd polski na to się nie zgodził, rząd sowiecki proponuje Piotrogród lub Moskwę albo Warszawę, o ile rząd polski zagwarantuje Delegacji Rosyjskiej nietykalność i bezpieczeństwo i pełną możność porozumiewania się ze swoim rządem.
Min. Patek w nocie z dnia 7. IV. 1920 r. oznajmia, że zwłoka, spowodowana korespondencją z rządem sowieckim, będzie miała ten skutek, że rokowania pokojowe nie będą mogły wcześniej rozpocząć się niż 17. IV. 1920 r., za co odpowiedzialność spada wyłącznie na Radę Komisarzy. Rząd polski oczekuje definitywnej odpowiedzi, uważając za zbyteczną wszelką późniejszą wymianę not na temat zawieszenia broni i miejsca rokowań.
Wobec tego kom. Cziczerin oświadcza w nocie z dnia 9. IV. 1920 r., że rząd sowiecki gotów jest przyjąć każde miasto państw neutralnych a nawet państw Entente‘y, nawet Londyn lub Paryż, a odrzuca tylko miasto, położone w strefie wojennej. Ponieważ rząd polski odrzuca ogólne zawieszenie broni, rząd Sowietów postanowił zwrócić się do państw Entente‘y i dlatego uważa za swój obowiązek podać do wiadomości rządu polskiego komunikat, który przesyła rządom: Francji, Anglji, Włoch i Stanów Zjednoczonych. W komunikacie tym Cziczerin podaje historję rokowań z rządem polskim o miejsce przyszłej konferencji pokojowej i kończy tak:
„Jeżeli w chwili obecnej upór rządu polskiego co do Borysowa jest jedyną przeszkodą rozpoczęcia rokowań i jeżeli usiłowania pokojowe spełzną wskutek tego na niczem, państwa Entente‘y nie będą mogły