Strona:Lucjan Rydel - Pan Twardowski.djvu/105

 Str. 63. „Szara kamienica“, jedna z najstarszych w Krakowie, jeszcze ze średnich wieków datująca, była niegdyś własnością możnej rodziny Salomonów. W XVI. w. przeszła do rodu Zborowskich. W r. 1794 miał w niej główną kwaterę Kościuszko. Stoi ona we wschodniej połaci Rynku, na rogu ulicy Siennej, naprost długiego boku Sukiennic.
 Str. 65. „Wągrowiec“. Miasto dawniej w województwie gnieźnieńskim, obecnie w Wielkiem Księstwie Poznańskiem, powiecie wągrowieckim, na lewym brzegu rzeki Wełny, między jeziorami Durowskiem a Łęgawskiem, przy trakcie z Bydgoszczy do Poznania położone.
 Str. 66. „Barbara Radziwiłłówna“. Syn Zygmunta I, Zygmunt August ostatni z Jagiellonów, miał trzy żony: pierwsza Elżbieta i trzecia Katarzyna pochodziły z cesarskiego rodu Habsburgów, druga najgoręcej ukochana i potajemnie zaślubiona Barbara z Radziwiłłów, wdowa po wojewodzie Trockim, Gasztołdzie, słynęła nadzwyczajną urodą i wdziękiem. Z powodu tego małżeństwa powstało przeciw królowi na sejmie 1548 r. wielkie wzburzenie szlachty, która nie chciała uznać poddanki monarchinią. — Zygmunt August nieugiętą wytrwałością przełamał opór szlachty, podsycany podszeptami starej królowej Bony — i koronował Barbarę w Krakowie. Niebawem jednak zmarła młoda pani na zamku wawelskim (8-go maja 1551). Zrozpaczony król nigdy się już nie pocieszył; do końca życia nosił się czarno i przemieszkiwał w komnatach obitych kirem. Królowa Barbara spoczywa w Wilnie w kościele św. Kazimierza obok pierwszej żony Zygmunta Augusta, królowej Elżbiety.
 Str. 67. „Kurza Stopa“. Na zamku wawelskim od strony wschodniej wznosi się na wysokiem podmurowaniu wieloboczna salka, zbudowana jeszcze przez Jadwigę i Jagiełłę, prawdopodobnie jako prywatna kaplica królewska. Sala ta zowie się Kurzą Stopą, a z okien jej roztacza się szeroki widok na Kraków. Miała ona być później sypialnią Barbary Radziwiłłównej i tam też podobno umarła młoda małżonka ostatniego z Jagiellonów.
 Str. 75. „Pani Twardowska“. Pod tym tytułem napisał Adam Mickiewicz (ur. 1798, um. 1855) przepyszną swoją balladę, którą tu przytaczam w całości jako rozdział XIV poematu o Panu Twardowskim. Nie mogłem bowiem pominąć tych ustępów podania, które są treścią Mickiewiczowskiej ballady, a nie miałem odwagi ponownie opracować ich po największym polskim Poecie. Jeźli przeto poważyłem się wstawić w tok mojej opowieści utwór Wieszcza, to uczyniłem to jedy-