Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/846

Ta strona została przepisana.

Sys, Syś, cyś, sutek, wymię, cycek; niemowlę przy piersiach, zwierzę jeszcze ssące, osesek, sysel, sysun.

Sysać, ssać, cmoktać.

Sysak, Sysal, Sysun, Sysuń, niemowlę przy piersiach, zwierzę jeszcze ssące.

Sysawa, roślina z rodziny marzanowatych.

Sysawka, pijawka.

Sysmograf, Sysmometr, gr., przyrząd, służący do notowania ruchów powierzchni ziemi, wskazujący kierunek, siłę i czas trwania wstrząśnień.

Sysmologja, gr., nauka o trzęsieniach ziemi i ruchach kuli ziemskiej.

Syssytje, gr., wspólne obiady codzienne obywateli, nakazane przez prawo u Spartan.

System, Systemat, gr., wszelka według zamierzonego planu ułożona całość, której części znajdują ś. we wzajemnej od siebie zawisłości; całość wiadomości, tak ułożonych, że późniejsze opierają ś. na poprzednich; zbiór zasad, tworzących jaką doktrynę; zbiór praw jakiej czynności, kierujących wykonaniem na podstawie obmyślonego i na racjonalnych zasadach opartego planu; taki układ zjawisk w przyrodzie, w którym ludzie spostrzegają plan, ład; s. planetarny a. słoneczny — p. Planetarny system; System Centymetr-Gram-Sekunda, skr., S. C. G. S., system miar, w którym jednostką długości jest centymetr, jednostką wagi gram i jednostką czasu sekunda, używany w badaniach nad fizyką; s. nut = pięciolinja; s. rzeczny = ogół rzek pobocznych, wpadających do jakiej rzeki, uważany z nią razem (w gieografji); s. górski = ogół gór, złożonych z jakiego łańcucha górskiego a. splotu łańcuchów górskich, oraz odnóg, idących od tego łańcucha czy splotu.

Systematologja, gr., nauka o umiejętnym uporządkowaniu przedmiotów.

Systematomanja, gr., przesadne dążenie do układania wszystkiego w system naukowy.

Systematycznie, przysł., gr., w pewnym określonym porządku, wedle przyjętego porządku, porządnie, ściśle, jedno za drugim, i jedno przy drugim.

Systematyczność, gr., zamiłowanie porządku, postępowanie według pewnego porządku, przymiot; tego, co jest systematyczne, dobrze ułożone, uporządkowane.

Systematyczny, gr., uporządkowany wedle powziętego planu, ułożony na zasadzie przyjętych prawideł; ze ścisłością zachowujący plan, porządek, układ zasadniczy.

Systematyk, gr., człowiek, trzymający ś. ściśle obmyślonego systemu, pedant.

Systematyka, gr., naukowy układ podobnych i pokrewnych sobie przedmiotów i pojęć w grupy, podług pewnego systemu.

Systematyzm, gr., naukowe uporządkowanie, zestawienie, zasady i sposoby tego zestawienia.

Systematyzować, gr., ujmować w system, układać według zasad nauki, porządkować.

Systole, gr., w prozodji krótkie wymawianie długiej sylaby ze względu na rytm w wierszach miarowych; perjodyczne skurcze serca.

Systować, łć., wstrzymywać, zawieszać.

Systylje, gr., kolumnady, sale kolumnowe.

Sysun, Sysuńp. Sys.

Syt, rzecz., sytość: jadłem do s-a = nasyciłem ś. w zupełności, nabawił ś. do s-a = do sytości; mam