Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/693

Ta strona została przepisana.

Życiopis, Życiopisarz, opisujący czyje życie, czyj żywot, żywot opisarz, biograf.

Życiopiski, Życiopisarski, dotyczący życiopisa, biograficzny.

Życiopismo, Życiopis, opis życia, biografja, żywot, życiorys.

Życiopistwo, Życiopisarstwo, sposób układania życiorysów, literatura biograficzna.

Życiorys, opis czyjego życia, biografja.

Życiowość, właściwość, cecha tego, co daje życie.

Życiowy, dotyczący życia, właściwy życiu; odnoszący ś. do praktyki życiowej, wypływający z doświadczeń życiowych.

Życzący, ten, który wyraża jakieś życzenie, objawiający jakieś życzenie, pragnący czegoś; dawna nazwa trybu warunkowego w tych wypadkach, jeśli wyraża jakieś życzenie, np.: obym był fałszywym prorokiem!

Życzenie, rzecz. od Życzyć; to, czego kto sobie życzy, pragnienie, żądanie, prośba, rozkaz; to, czego kto komu życzy, powinszowanie: składać komu ż-a, najserdeczniejsze ż-a i t. d.

Życzka, wstążeczka ponsowa.

Życzliwie, przysł., z życzliwością.

Życzliwiec, człowiek życzliwy komu.

Życzliwość, życzenie komu dobrze, sprzyjanie komu, stosunek życzliwy względem kogo: okazać komu ż. = okazać mu ś. nie niechętnym, dobrze usposobionym, pragnącym, aby mu było dobrze.

Życzliwy, dobrze życzący komu, przyjazny, chętny, skłonny ku komu a. czemu, nie niechętny i nie obojętny względem kogo a. czego; pozostaję szczerze ż. = sposób grzecznego, ale dość zimnego zakończenia listu.

Życzyciel, ten, kto komu dobrze życzy, kto komu sprzyja.

Życzyć, okazywać ś. życzliwym względem kogo, sprzyjać komu, pragnąć dobra dla kogo, okazywać ś. względem kogo przyjaznym, chętnym; wyrażać komu swoje życzenia, składać życzenia z powodu jakichś uroczystości, imienin, świąt, wesela i t. p., winszować; życzliwie radzić, dawać poczciwą radę; ż. komu dobrze = pragnąć, by mu ś. powodziło; czego pan sobie ż-y? = uprzejmy sposób zapytania osoby, zwracającej ś. do kogo z jakim interesem, prośbą, zapytaniem i t. p.

Żyć, odbywać wszelkie funkcje organiczne, właściwe danemu ustrojowi, ludzkiemu, zwierzęcemu a. roślinnemu; nie umierać, być przy życiu, być żyjącym, istnieć, egzystować; karmić ś., żywić ś., odżywiać ś.: ż. roślinami, mięsem, nabiałem, ż. powietrzem = prowadzić nędzne życie, nie mieć środków na utrzymanie; utrzymywać ś., zarabiać na życie: ż. z pracy, z jałmużny, z grabieży; wieść taki lub inny żywot, prowadzić ś., postępować: ż. uczciwie, nieuczciwie, skromnie, wystawnie, po pańsku; mieszkać, przebywać gdzie; przestawać, obcować, przyjaźnić, mieć stosunki z kim; ż. z kobietą, ż. na wiarę z panną, z cudzą żoną = utrzymywać stosunek miłosny poza małżeństwem; ż. z kogo, żyć z czyjej pracy a. z darów, udzielanych przez kogo; ż. dla siebie = pędzić żywot egoistyczny, być samolubem; umieć ż. = być oszczędnym, a. hulać, używać życia; nie ma z czego ż. = nie ma środków utrzymania; przestać ż. = umrzeć; niech żyje! = radosny okrzyk, wyrażający dobre życzenia względem kogo, wiwat!; przen., ż. w pamięci ludzi = być pamiętanym, nie ulegać zapomnieniu.

Żyd, mężczyzna, należący do na-