Strona:Maryan Smoluchowski-O atmosferze ziemi i planet.pdf/22

Ta strona została uwierzytelniona.

względem pary rtęci: $p=k_{1}\Theta ^{1-{\frac {s-c}{JR}}}e^{\frac {-k_{2}}{\Theta }}$ , gdzie log k₁ = 6.1935, log k₂ = 3.72947, s = ciepło właściwe lodu = 0.502, c = ciepło właściwe pary = 0.3637, z której otrzymujemy następujące ciśnienie:

$\Theta \ =\$		0°		—20°		—60°		—80°		—100°	C
$p\ =\$		4.6		0.91		0.15		0.00078		0.000036	mm. etc.

W owych wysokościach musi panować temperatura jeszcze bezporównania niższa, więc trudno przypuścić, żeby tak małe ilości wody mogły jeszcze tworzyć obłoki, wobec czego powyższa hipoteza może nie będzie się wydawać tak dalece nieprawdopodobną (naturalnie jeżeli dajemy wiarę obliczeniom wysokości tych chmur).
Jeszcze to przypuszczenie możnaby wziąć pod uwagę, że ciało wpadające pod wpływem atrakcyi słońca w nasz system słoneczny, na przedniej stronie będzie otoczone gazem zgęszczonym, a w tyle gazem rozrzedzonym i przez to ochłodzonym; jeżeli teraz gaz już blizki jest punktu skroplenia, to może w tyle powstać obłoczek gazu skroplonego na kształt ogonu komety.
Nie podaję tego jako nowej hipotezy co do natury komet, bo za mało jeszcze da się powiedzieć o jej możliwości albo prawdopodobieństwie, chciałbym jedynie zaznaczyć, że te kwestye przypuszczalnie z różnemi zjawiskami astronomicznemi, kometami, mgławicami etc. mogą być w związku^[1].
Jako argument przeciwko istnieniu atmosfery niebieskiej przytaczają niektórzy brak, albo raczej ogromną rzadkość, atmosfery na księżycu. Tymczasem zastosowując równania izotermiczne (2) na układ dwóch kul o masach m i μ, a promieniach a i α otrzymałoby się jako gęstość atmosfery na księżycu:

\rho =\rho _{0}\ e^{-{\frac {ga}{R\Theta }}[1-{\frac {\mu a}{m\alpha }}]}=\rho _{0}*10^{-340}

a stosując równanie adiabatyczne (5): $\rho =\rho _{0}({\frac {\mu a}{m\alpha }})^{\frac {1}{k-1}}=0.00045\rho _{0}$ i zarazem jako temperaturę: $\Theta =\Theta _{0}({\frac {\mu a}{m\alpha }})=12.5^{\circ }abs.=-260.5^{\circ }C$ .
Nie potrzeba chyba wykazywać, czemu rezultatom tym nie można przypisywać wartości pod względem ilościowym, ale przecież pokazują one, że raczej trzebaby się dziwić gdyby istniała na księżycu atmosfera o gęstości przewyższającej 0.001 — 0.003 ρ₀, a to są wartości, które astronomowie jako możliwe dopuszczają.

Co do argumentów na korzyść istnienia ośrodka międzyplanetarnego powołuję się zresztą na interesujący artykuł Berbericha w Naturwiss. Rundschau (XIV. (1899) p. 365, 377).

↑ Sądzę, że dalszem wypracowaniem teoryi w IV. i VI. oddziale zaznaczonych, dojść można także do ciekawych wniosków względem atmosfer na innych planetach.

[1] Sądzę, że dalszem wypracowaniem teoryi w IV. i VI. oddziale zaznaczonych, dojść można także do ciekawych wniosków względem atmosfer na innych planetach.

[1]