Strona:PL-Denis Diderot-Kubuś Fatalista i jego Pan.djvu/228

Ta strona została uwierzytelniona.

okoliczności, w których filozofia wyraźnie brała górę: wówczas, powiadał: „Musiało się tak stać, tak było bowiem zapisane w górze.“ Starał się zapobiegać złemu: był przezorny, przy największej pogardzie dla przezorności. Skoro rzecz już się stała, wracał do swej przyśpiewki i znajdował w niej pociechę. Pozatem, dobry z kościami, szczery, dzielny, przywiązany, wierny, bardzo uparty, jeszcze bardziej gadatliwy, i równie jak ty i ja stroskany tem, że rozpoczął historję swoich amorów bez żadnej prawie nadziei ukończenia. Dlatego też, radzę ci, czytelniku, abyś się pogodził z losem, i, w braku amorów Kubusia, zadowolnił się przygodami sekretarza margrabiego des Arcis. Zresztą, popatrz na biednego Kubusia: szyja okręcona wielką chustką; bukłaczek jego, wprzód pełen dobrego wina, teraz mieści jeno odwar lichego zielska; sam Kubuś kaszle, prycha, złorzeczy gospodyni i jej szampańskiemu, czegoby nie czynił, gdyby zechciał pamiętać, iż wszystko jest zapisane w górze, nawet jego przepicie.
A potem, czytelniku, ciągle te historje miłosne; dwie, trzy, cztery historje miłosne już ci opowiedziałem; trzy albo cztery jeszcze ci się należą odemnie; troszkę za dużo może tych miłości. Prawda, z drugiej strony, iż, skoro się pisze dla ciebie, albo się trzeba obejść bez twoich oklasków, albo też obsłużyć cię wedle twego smaku, a ten wyraźnie się skłania w stronę historji romansowych. Wszystkie wasze utwory wierszem i prozą są jeno bajeczkami o miłości; prawie wszystkie poematy, elegie, eklogi, idylle, piosenki, komedje, tragedje, opery, są bajkami o miłości. Prawie wszystkie obrazy i rzeźby są