odurzającym dymie, w czem się Scytowie parzą; widocznie od Scytów rozeszła się nazwa wraz z uprawą po całej Europie, ale Scytowie sami przejęli nazwę kannabis od Finów (w najszerszem tej nazwa znaczeniu); to prafińskie kanabis ma być złożeniem z czeremiskiego kene (kine, ‘konopie’), mordowskiego kantf i kant, i z syrjańskiego pisz (‘konopie’), wotjackiego pisz, pesz (stąd i nazwa rzeczki Peczory, od syrjańskiego petszòr, ‘pokrzywa’, jaką tam konopie zastąpiono, dla klimatu; por. rozprawkę H. Jacobsohna w getyngskich Wiadomościach 1918 r.); takie złożenie razi jednak niezwykłością. Od konopi przezwano ptaszki i rośliny wszelakie: konopka, konopnik itd. (dla ‘makolągwy’ i i.); przymiotnik konopny, nie konoplany z ruskiem pl. Druga nazwa p. pienka.
konszachty, konszachtować, dawniej kunszafty i konszafty (bo f i ch stale się wymieniają), z niem. Kundschaft, ‘znajomość, poufałość’; u nas ‘porozumienie, układy tajemne, podejrzane’.
konterfet, konterfekt, konterfetować, częste w 17. wieku, np. w Gościńcu Jarzębskiego 1643 r., ‘podobizna’, ‘wzór’, różni się poniekąd końcową samogłoską od łac. contrafactum, ‘naśladowane’, franc. contrefait (chociaż pożyczki franc. na samogłoskę zakończone u nas -t przybierają, por. kajet, filut). To kontra-, w kontr, ‘przeciwnie’, kontrować, z łac. contra, ‘przeciw’, powtarza się w licznych złożeniach łacińskich i romańskich, np.: kontrabanda (z włos. bando, ‘rozporządzenie’); kontrast (dosłownie: ‘przeciwstawka’); kontredans; w muzyce kontrabas i i.; kontrola (z franc. contre-rôle, t. j. ‘rotulus, rejestr przeciwny’) z licznemi urobieniami, kontrolować, kontrolor. Nowszemu konterfe(k)towi odpowiadał w 15. i 16. wieku kontryfał, z niem. Konterfei, ‘mieszanina złota czy srebra z miedzią’: »fałszywe z miedzi, z kontryfału kuje talery« (Górnicki); jest to właściwie ‘cynk’, mylnie mieszany w 16. wieku i później z ‘mosiądzem’, ‘cyną’, a nawet z ‘bursztynem’ (chyba od lakieru bursztynowego?).
kontusz (po narzeczach i kuntusz, w tej formie od Rusi, Wielkiej i Małej, przejęty), kontusik; kontuszowiec; kontuszówka (wódka); od 16. wieku, od wprowadzania mody węgierskiej w stroju i zbroi, suknia wierzchnia, na żupanie noszona, z rozciętemi rękawami-wylotami, odmiennej od żupana barwy, pasem przepasana; z węg. köntös, ‘suknia’. Na całym Wschodzie kontosz (tur.) oznacza ‘krótką szubę, półszubek’ (np. na całym Bałkanie), a nazwę jego łączą z perską nazwą ‘sukni zwierzchniej’, kandys, w Cyropedji Ksenofontowej zapisaną.
koń, konik (polny); konicz, koniczyna; koński (Końskowola); konny, konnica; koniarz; Koniary i Konary (Konarski), nazwy miejscowości od ciążącego na nich chowu koni książęcych, Konary jak Psary, Swinary; koniuch, koniuszy (urząd koronny); konina; złożone: konował (‘powalający konia dla wałaszenia’), konojady (Konecko, z Konojedzsko), Konotop, Konopad (Konopacki), tak samo świnopas, kaznodziej itp.; późniejsze dopiero: koniokrad itp. Słowianie potracili niejedną prastarą nazwę zwierząt domowych, co Litwini przechowali, np. aszwa, ożka (‘koza’); zastąpili
