itd. piena; pruskie spoaino, ‘piana’, Litwin ‘mleko’ tak przezywa (bez s-, pienas), a tak samo i ind. pajas-, ‘mleko’, awest. paēman, ‘mleko (kobiece)’, indyj. pajate, ‘nabrzmiewa’ (o mleku), pī-na- i pīwan-, pi-jāna, ‘pełny, tłusty’, grec. piōn, ‘tłusty, urodzajny’; nie zataję jednak, że lit. i łotew. nazwę ‘mleka’, pienas, zupełnie od tego pnia odłączają wraz z owemi ind. i innemi słowami. Do piany- spoaino należy pewniej łac. spuma, ‘piana’, ind. phēna-, staroniem. feim, ‘piana’; dalej nazwa łac. pumex.
piarg, piarżysty, ‘żwir’, podhalskie, por. (z miękką półgłoską) pierzga, pierzgnąć.
piasek, piaskowy (pierwotne Pieskowa Skała, bez przegłosu), piaskowiec, piasczysty, piaseczny, piasecznica, piaseczniczka (rozpodobnione w piaselniczka); piaskarz; zgrubiałe: piach (tak jak Moch do Moskal). Prasłowiańskie; ind. pāmsu-, ‘piasek’, pāmsukās (liczba mn.), ‘piasek’, awest. pąsnu-, ‘proch’. Brak w lit. i u innych Arjów; u wszystkich Słowian słowo to samo: cerk. pĕsŭk, czes. písek, itd.; dalszy wywód (co do pnia) niepewny; co do różnicy w nosówce, por. słow. mądo i grec. mēdea, i podobne.
Piast, imię ojca Siemowita, chłopskie, rus. piest, ‘tłuczek’; piasta u koła (co oś ściska), narzeczowo piazda, jak i w słowieńskiem; od pchać (p.), przyrostek -t, a pień ze dwójgłoską (oi przechodzi w ě), u nas ie : ia; s ocalało przed spółgłoską, nie przeszło w ch; lit. piesta(s), ‘tłuczek’, pożyczka z ruskiego, ale pierwotne paisyti, ‘otłukiwać (jęczmień)’.
piast w czasownikach piastować (stąd piastun, piastunka, czasem z e, bez przegłosu: piestunka), pieścić (p.); nie od ‘ściskania’ czy ‘trzymania’, lecz od ‘karmienia’ przezwany; urobienie podobne jak w Piast, t. j. przyrostek -t, ale pień zupełnie inny, p. pica, ‘pokarm’; ie z oi przed spółgłoską.
piąć, pnę, częstotliwe: wspinać, wypinać itd.; zapinać, przeciwnie: rozpiąć; w 15. wieku jeszcze i pnieć: »ciało na krzyżu pniało«, ‘wisiało’; od pnia pĭn- i pen-, p. piędź; z wokalizacją o: pon-, w o-pona, zapona itd., a przed -t, p. pęto. Prasłowo; to samo u wszystkich Słowian; lit. pinti, ‘pleść’, łac. pen-dēre, ‘wisieć’ (nasze pnieć dawne), i pendĕre, ‘wiesić, ważyć’ (skąd pensja, pendenty, ‘to, co zawieszone’, itd.). Nowe słowo, źle urobione, pnącze, niby ‘liany’, zamiast pnące, pnącki.
pica, picować, picny, o ‘karmi i furażu, dla bydła (pasza) i wojska’ (»wozy picowne«, »picowniki polskie«); picna (piczna, mylne!) ‘tłusta’ (np. o przepiórce); dziś (od 18. wieku) zupełnie zapomniane; cerk. piszta, ‘pokarm’, rus. piszcza z cerk.; nasze c, cerk. szt, z t-j; od prasłow. pitati, ‘żywić, karmić’ (*pit-ja), z czem zestawiają lit. pietus, ‘południe’; p. paść.
pić, częstotliwe pijać; pijany, pijański, pijaństwo, pijanica; z licznemi złożeniami; pidło (w grobli) ‘otwór dla ściekania’; pijak, pijaczy, pijactwo; pijawka; pijatyka (jak bijatyka, wedle słów łacińskich jak sciatica i t. p.); pitny (miód); napitek, wypitek; pitka, ‘miód wodny’; »dobry do pitki i do wybitki«. Prasłowo; grec. pinō, łac. zdwojone bibo, ind, pī- (czas teraźniejszy, zdwojone pi-bami), pā-ti, ‘pije’; łac. pō-tor, ‘pijak’, pō-culum, ‘puhar’, pōtio (‘na-
