Strona:PL Alighieri Boska komedja 139.jpeg

 5. To jest, aby nas na barkach swoich przeniósł do ósmego piekieł koła, leżącego w głębi przepaści.
 6. Dante niechce nazywać po imieniu lichwiarzy, ale tylko opisuje ich barwy umieszczone na workach, któremi potępieńcy pasą oczy swoje, jak paśli je za życia.
 7. Lew błękitny w polu żółtem był to herb familji Gianfigliazzi z Florencji.
 8. Gęś biała w polu szkarłatnem — herb familji Ubbriachi z Florencji.
 9. Swińka błękitna w polu białem — herb familji Scrovini z Padwy.
 10. Vitaliano del Dente Padauńczyk, sławny lichwiarz.
 11. Ten pan najznakomitszy (il cavalier sovrano) jest to Giovani Bujamonte, również sławny lichwiarz. Herb familji Bujamonte były trzy dzioby (tre becchi), zaś Piotr Dante w komentarzu swoim mówi, ża tre becchi znaczy trzy kozły, a nie trzy dzioby.
 12. Potępieniec, skończywszy mowę, robi błazeńską grymasę, jak ten, ktory kogoś żartem pochwali.
 13. To jest: między tobą i ogonem zwierza.
 14. Piękne to porównanie, widocznie z własnego doświadczenia poety wzięte, dziwnie trafnie wyraża stan duszy jego przy myśli o konieczności wsiadaniu na barki strasznego potworu, któremu trudno było ufać, kiedy był symbolem fałszu.
 15. Nie mniej naturalnem jest, że Dante przejęty trwogą nie w stanie był wymówić tego, o czem myślał.
 16. Według podania mythologicznego, kiedy Faeton pędząc na wozie słonecznym, nie był w stanie kierować nim i zwrocił z należytej drogi, niebo zajęło się płomieniem i ślad tego pożaru zachował się do dziś dnia w tak zwanej mlecznej drodze.