Strona:PL Balzac - Stracone złudzenia.djvu/28

wielu pojęć zrodzonych na prowincji. Krąg rozszerzał się, społeczeństwo nabierało innych proporcyj. Sąsiedztwo ładnych Paryżanek, ubranych tak świeżo, tak wykwintnie, zwróciło jego uwagę na starzyznę tualety pani de Bargeton, mimo iż dość wyszukanej: materja, fason, kolory, wszystko było niemodne. Uczesanie, które go tak zachwycało w Angoulême, wydało mu się straszliwie niegustowne, w porównaniu do wytwornych pomysłów zdobiących tu główkę każdej kobiety.
 — Czy ona tak zostanie? myślał, nie wiedząc iż Luiza obróciła ten dzień na przygotowanie transformacji.
 Na prowincji, niema wyboru ani porównania; nawyk oglądania tych samych twarzy sprawia, iż piękność opiera się na konwencji. Kobieta, która uchodzi na prowincji za ładną, w Paryżu nie zwraca najmniejszej uwagi, jest bowiem ładna tylko na zasadzie przysłowia: w królestwie ślepych, jednooki królem. Oczy Lucjana czyniły to samo porównanie, jakie pani de Bargeton uczyniła wczoraj między nim a Châteletem. Ze swej strony, pani de Bargeton pozwalała sobie na osobliwe spostrzeżenia nad swym ulubieńcem. Mimo wybitnej urody, biedny poeta nie przedstawiał się korzystnie. Surducina o przykrótkich rękawach, tanie prowincjonalne rękawiczki, kusa kamizelka, czyniły go nader śmiesznym w porównaniu z młodymi ludźmi kręcącymi się po balkonie: w tem sąsiedztwie, wydał się pani de Bargeton bardzo niepokaźny. Châtelet, nadskakujący bez pretensji, czuwający nad nią z bacznością która zdradzała głębokie uczucie, Châtelet wytworny i swobodny jak aktor który się odnajdzie na deskach teatru, odzyskał w dwóch dniach cały teren jaki postradał od pół roku. Mimo iż przeciętny sąd nie uznaje aby uczucia mogły się zmieniać nagle, to pewna, iż para kochanków rozchodzi się często szybciej niż się skojarzyła.
 W pani de Bargeton i Lucjanie gotowało się wzajemne rozczarowanie, którego przyczyną był Paryż. Życie rozszerzało się w oczach Lucjana, gdy społeczeństwo przybierało nową fizjognomję w oczach Luizy. Trzeba było, u obojga, jedynie przypadku,