Strona:PL Herodot - Dzieje.djvu/287

stwo, kazała przywołać Demokedesa i pokazała mu ranę. Ten przyrzekł ją uzdrowić, lecz skłania do przysięgi iż mu się za to odwdzięczy tém o cokolwiek ją prosić będzie; ze zaś o nic ją prosić nie będzie cokolwiek do sromu prowadzi. Kiedy ją więc zatem uzdrowił, wtenczas pouczona przez Demokedesa Atossa, w łożu taką mowę podaje Dariuszowi: „O królu, tak wielką dzierżąc potęgę siedzisz bezczynnie, ani ludu żadnego ani władzy żadnéj nie podbijając dla Persów. A słuszna przecież aby mąż młody i rozporządzający ogromnemi dostatkami zajaśniał jakimś czynem znamienitym, ażeby i Persowie dowiedzieli się że przez męża są rządzonymi! Ku podwójnéj zaś korzyści będzie ci tak postąpić, aby i poczuli Persowie że mąż to jest który przewodzi nad nimi, i wraz zatrudniani wojną nie mieli wywczasu do czychania Da twoje życie. Teraz bo i zdołałbyś jakiegoś dzieła dokazać świetnego, dopóki jesteś w młodych jeszcze latach, gdyż z wzrastającém ciałem i umysł rośnie, z starzejącém się zaś starzeje i on i do wszelkich działań tępieje.“ Ona z pouczenia tak przemawiała, Dariusz zaś tak odparł: „O niewiasto, wszystko co właśnie mam na myśli wyrzekłaś; uradziłem bowiem związawszy most od tego tu lądu na tamten ląd pociągnąć naprzeciwko Skythom; i to się w krótkim czasie dopełni.“ Na to Atosa. „Obacz tylko! na Skythów najprzód iść zaniechaj; tych bowiem, kiedy tylko zechcesz mieć będziesz; ale naprzeciwko Grecyi wypraw się, radzę. Pragnę bowiem tego, mową wywiedziawszy się, ażeby służebnicami memi były Lakedaemonki, Argiwki, Attyckie i Korinthskie niewiasty. Masz zaś człowieka, który ci najpodatniéj ze wszystkich mężów pokazać i poprzewodniczyć potrafi w każdém miejscu Grecyi w tym mężu, co ci nogę wyleczył.“ Odrzekł jej Dariusz. „O niewiasto, ponieważ ci tedy zda się ażebyśmy najprzód Grecyi popróbowali, sądzę za właściwszą ażebyśmy najprzód wyprawili razem z tym mężem którego posłać do Greków radzisz śledzicieli perskich, którzyby wywiedziawszy się i obejrzawszy