w niebiosach, że nie wystarczą na to marne świstki opozycji, by ją ściągnąć z powrotem między ludzi i udowodnić, że dziś stała się ona już tylko mitem, ale mitem posiadającym właściwości bajecznego Feniksa.
Jedynie tylko Opozycja i jej szef Trockij[1] zdołaliby uświadomić masy o faktycznym stanie rzeczy, — ale jak dotychczas nie rozporządzają oni jeszcze środkami stojącemi na wysokości tego strasznego spustoszenia. Pozatem członkowie opozycji jeszcze między sobą nie doszli do porozumienia, — a jest między nimi sporo ludzi, równie skompromitowanych, jak wśród czynników oficjalnych. Trocki, — bolszewik o stalowym charakterze, o nienaruszonym kredycie, najzdolniejszy z nich wszystkich, — będzie musiał dobrze uważać na tych lekarzy, którymi się otoczy wówczas, gdy trzeba będzie goić wszystkie rany Rewolucji, która sama dziś jest tylko jedną wielką raną! Mam do niego wielkie zaufanie i szacunek. Niemożliwą jest rzeczą, by Trocki nie potrafił wyciągnąć właściwych korzyści z tego przeraźliwego eksperymentu jaki ma przed oczyma, a który zna lepiej, niż ktokolwiek inny.
Przed mym wyjazdem do Rosji nie wiedziałem również nic właściwie o jego Opozycji, ani też o tem wiedzieć nie chciałem. Mówiłem sobie: „gdzie jest bagno, tam muszą być i żaby: musi to być poprostu tylko walka o władzę, scysja, która wyłoniła się po śmierci Lenina“. Powtarzałem to sobie jeszcze przez całe miesiące mego pobytu w Rosji.
Co się tyczy samego Trockiego widziałem do-
- ↑
Lew Dawidowicz Trocki (1879-1940) – rosyjski marksisowski rewolucjonista, teoretyk polityczny żydowskiego pochodzenia; twórca trockizmu.
