Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 285.jpeg

275

Chiny. — Chirino.

Chan-tong.	1	bisk.	8	mis.	9	kapł. chiń.	10,000	wier.		►	Mi­s­je fran­ci­sz­ka­nów
Chan-si	2	„	7	„	19	„	13,000	„
Chen-si i Kan-su	2	„	7	„	16	„	21,000	„
Hu-nan	1	„	4	„	10	„	7,000	„
Hu-pe	1	„	22	„	13	„	23,000	„
„	2	prowik.	apostol.
Sutchuen wschodni	1	bisk.	21	„	43	„	35,000	„		►	Mis­je ka­p­ła­nów fran­cuz­kich mi­sji za­gra­nicz­nych
„ zachodni	1	„	17	„	25	„	30,000	„
„ połudn.	1	„	13	„	8	„	17,000	„
Yun-nan	1	„	9	„	3	„	10,000	„
Koui-tcheu	1	„	17	„	2	„	13,000	„
Kuang-tong i K.-si	1	„	27	„	2	„	16,000	„
Tche-kiang	1	„	6	„	5	„	6,000	„		►	Mi­s­je la­za­ry­s­tów
Kiang-si	1	„	6	„	13	„	10,000	„
Pe-tche-li północ	1	„	13	„	12	„	40,000	„
„ połud zach.	1	„	11	„	10	„	35,000	„
„ połud. wsch.	1	„	14	„	1	„	20,000	„		►	Mi­s­je je­zu­i­tów
Kiang-xxnan⎱⎰Kiang-suGan-huoi	1	„	52	„	24	„	85,000	„
Fu-kien i wyspa Formoza zależna do tego wikarjatu.	2	„	13	„	10	„	30,000	„		►	do­mi­ni­ka­nów
Ho-nan	1	pr.ap.	5	„	4	„	4,000	„		►	Mi­s­ja zagr. med­jo­lań.
Hong-kong	1	„	6	„	4	„	5,000	„

Jest więc w Chinach 278 misjonarzy, 233 kapłanów miejscowych, 21 biskupów, 3 prowikarjuszów apostolskich i prefekt apostolski. Razem 536 duchownych, wiernych zaś 430,000 (w tej liczbie nie ma wiernych Tybetu, Mongolji, Mandżurji i Leao-tong); biskupstwo Macao liczy tylko kilkuset chrześcjan. Liczba katechumenów wynosi w Chinach do 70,000. (Cyfry te podaje Journal de Florence, 1873 n. 123, 124., który je brał ze źródeł autentycznych). Protestancka misja, rozpoczęta w tym wieku, ma w Ch. słabe powodzenie. Robert Morisson 1805 r. rozpoczął ewangelizowanie emigrantów chińskich na półwyspie Malakka, za pomocą tłumaczeń biblijnych i traktatów teologicznych. W Macao założono angielsko-chiński instytut misyjny, przeniesiony 1843 r. do Hong-Kong; drugi taki instytut założony był 1823 w Singapore, pod kierunkiem Raffle’a. Liczbę protestanckich Chińczyków podają na 100,000. Jak wszędzie tak i tutaj misjonarze protest. ograniczają po większej części swoją apostolską działalność na psuciu, odpowiednio do możności, dzieła misjonarzy katolickich. Huc, Le christianine en Chine; Gützlaf (protestancki mis.), Die Mission in Ch., Berl. 1850. Obyczaje Chińczyków dawnych i dzisiejszych opisane ob. w dziele ks. O. Girard, France et Chine, vie publique et privée etc., Paris 1859 2 v. 8-o (str. IV 436, 473).

 Chirino. 1. Piotr, ur. w Ossuna w Hiszpanji; po ukończeniu kursów prawa, wstąpił do jezuitów 1580 r. Przez 20 lat pracował w misjach na wyspach Filipińskich; † 1634 r. w Manili, w 68 r. życia. Zostawił po hiszp. opisy miejscowości prac misyjnych na wspomnianych wyspach, ob. De Backer, Bibl.— 2. C. de Salazar Ferdynand, zwany z łacińska Quirinus, egzegeta, ur. w Concha, w Hiszpanji; do jezuitów wstąpił 1592 r.; wykładał Pismo ś. w Murcia, Alcala i Madrycie. Kil-