Strona:PL Sand - Joanna.djvu/26

Ta strona została uwierzytelniona.
20

szyn i ziemi ubitéj; i odtąd wzgórze to podniosło się o całą ilość nagromadzonych tutaj zasobów, z których miasto zbudowano, i teraz jest dosłownie górą wysoką kamieni, pozbawioną wszelkiego roślinnego życia, którego tu zaszczepić niepodobna, i widoku rozpacz budzącego. Kilkanaście lichych domów i kościółek ubogi, ze zwaliskami starodawnéj wierzy z czasów feudalnych, i jednym karłowatym drzewem, tworzą na szczycie téj góry nędzną wiosczynę. I otóż, co się zostało z jednego z najwarowniejszych miejsc obronnych krainy graniczącej z Biturigami[1] i Arverneńczykami[2], obwodu bardzo zmiennego, któren rozgraniczenia najnowsze wcieliły w okręg departamentu de la Creusse, któren zaś w dawniejszych czasach należał bardzo rozmaicie to do okręgów Berry i Marche, to do ziemi Combraille i Bourbonnais. Hrabstwo de la Marche samo w sobię było utworzeniem średnich wieków, i powiększało i zmniejszało się w miarę wypadków wojennych, i zmiennych losów dziedziców téj krainy. W średnich wiekach Toull stanowiło granicę księztwa Berry, na pograniczu z ziemią Combraille. Było to jeszcze starodawne podzielenie Gallów. Combraille było ziemią Lemowisów.[3] Podział Departamentów z wszech względów

  1. Bitturigowie, naród starożytny, zamieszkały w dawnych przedchrześciańskich czasach w teraźniejszéj Auvergnii. P. T.
  2. Arverneńczykowie równie naród starożytny, zamieszkały dawniéj w części Francyi Aquitaine zwanéj, któréj miasta główniejsze są teraz Bordeux, Bourge itd.
  3. Lemowisowie, naród starożytny mieszkający w teraźniejszéj Akwitanii, w téj części jéj którą późniéj Limousin nazwano. P. T.