Strona:PL Tadeusz Boy-Żeleński - Nasi okupanci.djvu/147

Ta strona została uwierzytelniona.

w analogicznej sytuacji, zamożnej klijentce. Sztuka dr. Wolfa maluje całą gehennę proletarjatu, trzymanego w tej mierze w rozmyślnej ciemnocie, podczas gdy moralizatorzy zachowują dla siebie wszystkie przywileje bezkarności. Oświetla jaskrawem światłem paragraf, bezsilny i morderczy zarazem, który nie zapobiega niczemu a tylko pogłębia zło; który demoralizuje obywateli, ucząc ich lekceważyć i obchodzić prawo; który sprzyja denuncjacji i szantażowi; który wreszcie czyni zbrodniarzami trzecią część ludności. Bo statystyka oblicza, że trzecia część niemieckich kobiet dopuszcza się występku przerywania ciąży.
Ale nie będę się wdawał w samą kwestję, którą omówiłem dostatecznie w książce Piekło kobiet. Jedno chciałem tylko zauważyć; mianowicie, śledząc dyskusje w Niemczech a u nas, widzę, że głupota i perfidja i tu i tam posługuje się temi samemi chwytami. Robi się mianowicie przeciwników paragrafu »zwolennikami« przerywania ciąży; podczas gdy takich zwolenników niema; są tylko ludzie, którzy twierdzą, że drakoński paragraf nic tu nie pomaga a wiele szkodzi, i że na innej drodze trzeba szukać lekarstwa.
Natomiast, o ile ślepota reakcji jest ta sama w Niemczech co u nas, o tyle trzeba przyznać, że tam społeczeństwo inaczej umie walczyć o swoją słuszność. Walka z par. 218 w Niemczech jest imponująca. Setki zgromadzeń, mów, broszur, książek, cała literatura agitacyjna i uświadamiająca przeciw-