Elsner
Elsner Józef Antoni Franciszek (nie: Józef Ksawery), *1 VI 1769 Grodków (Opolskie), †18 IV 1854 Warszawa, pol. kompozytor, pedagog i działacz kultury muzycznej. Już w dzieciństwie ujawniał zamiłowanie do muzyki. Uczęszczając w Grodkowie 1775—81 do szkoły powszechnej, śpiewał w chórze kośc. Od 1781 uczył się w szkole dominikanów i w gimn. jezuickim we Wrocławiu. Śpiewał tam i grał początkowo w chórze i kapeli klasztornej, nast. w chórze operowym i w orkiestrze teatr. Wcześnie też zaczął komponować; 1782 został wykonany w kościele św. Wojciecha we Wrocławiu jego motet Ave Maria gratiae plena na 2 gł. solowe z tow. instr. Dysponując pięknym głosem, E. odnosił sukcesy jako solista; 25 III 1785 wykonał w kościele św. Elżbiety solową partię sopr. w oratorium pasyjnym Der Tod Jesu C.H. Grauna; występ ten zwrócił nań uwagę muzycznego środowiska Wrocławia. Muzykował też jako skrzypek kameralista. Na uniw. we Wrocławiu rozpoczął studia teologiczne, wkrótce potem przeniósł się na lekarskie; zamierzał je kontynuować w Wiedniu, dokąd wyjechał jako stypendysta Grodkowa jesienią 1789. Tam po długotrwałej chorobie postanowił jednak poświęcić się całkowicie muzyce i jesienią 1791 przeniósł się do Brna (Morawy) na posadę skrzypka w orkiestrze teatr. Wiosną 1792 udał się do Lwowa, gdzie objął stanowisko kapelm. tamtejszego
