Strona:Poezye Katulla.djvu/121

Ta strona została uwierzytelniona.

Cóż poczną włosy, gdy się góry nie ostały?
Jowiszu! niech przepadnie Chalibów[1] ród cały,
I kto pierwszy żelaza w ziemi śledził żyły,
I nauczył przekuwać młotem twarde bryły!
Jeszcze włosy braciszki płakały mej straty,
Gdy goniec Arsynoy[2] w postaci skrzydlatej,
Brat Memnona, Zefirek, ruchawemi pióry
Szybując, wprost się po mnie spuścił nagle z góry
I unosząc przez czyste powietrza etery,
Złożył lekko na łonie przeczystej Wenery.
Bo sama pchnęła sługę zefiryjska pani,
Grajska władczyni brzegów kanopskiej przystani;
I by w polu, zasianem gwiazdkami dokoła,
Sam nie błyszczał dyadem z Aryadny czoła[3],
Lecz bym i ja zajaśniał na niebios sklepieniu,
Com był jasnowłosemu ozdobą ciemieniu,
Gdym od łez mokry jeszcze podążał ku górze,
Bogini mię w gwiazd dawnych umieściła chórze.
Więc w środku między Panną[4], Lwa srogiego grzywą,
Kallisto, Likaona córą nieszczęśliwą,
A leniwym Bootem patrzę na zachody
I przed nim się zanurzam w Oceanu wody.
Lecz choć w nocy stopami depcą po mnie bogi[5].
A dzień jasny mię spycha w starej Tetys progi —
Bez twej, panno ramnuska[6], niech będzie obrazy,
Jeśli prawdę śmiałymi wyjawię wyrazy;
Choć mi nigdy gwiazd grono tego nie daruje,
Ja zataić nie mogę, co głąb duszy czuje —

  1. Chalibów ród — Chalibowie (Chalybes), lud w Poncie mieszkający, uchodzili za wynalazców stali.
  2. Arsynoy goniec i t. d. — Przybrana matka Ptolemeusa Euergetesa, Arsynoe, żona Ptolemeusa Filadelfa, otrzymała po śmierci od tegoż cześć boską i świątyńkę nad Kanopskiem ujściem Nilu na przylądku Zefyrion (stąd »Zefiryjska pani«). Wyraz Zefyrion był powodem, że jej dodano jako służebne bóstwo Zefira (bożka wiatru), brata króla etyopskiego, Memnona. Poeta nazywa Arsynoe Wenerą, gdyż pod tem imieniem była czczona; Grajską władczynią zaś dlatego, że rodzina Ptolemeusów była grecką.
  3. dyadem z Aryadny czoła — konstelacya gwiazd.
  4. między Panną i t. d. — Panna, Lew, Kallisto (Wielka Niedźwiedzica) Bootes — konstelacye gwiazd.
  5. Lecz choć w nocy stopami i t. d. — Naiwne zapatrywanie, że gwiazdy w nocy tylko na niebie się znajdują (= »są deptane stopami bogów«), we dnie zaś zanurzone są w morzu. (Tetys — małżonka Oceana, bogini morza).
  6. panno ramnuska — Nemezys, bogini zemsty.