kształtu muszę ją również przedstawić. Z góry jednak zaznaczam, że ta część odczytu nosi charakter ściśle naukowy, a nonieważ ja jako literat do tej dziedziny wiedzy nie mam najmniejszej pretensji, przeto poprzestanę na podaniu poglądów w tej mierze samego Wojnowskiego, który tę część odczytu osobiście opracował.
Sądzę zatem, że zainteresują one w dużej mierze panów lekarzy i chorych, znajdujących się tu na sali.
Jak wiadomo Wojnowski choroby leczy za pomocą ziół. Zaznaczyłem już poprzednio, na czem on opiera stosunek zachodzący pomiędzy człowiekiem a roślinami, i że dzięki jego teorji i skoncentrowaniu prądów pogląd ten ułożyć można w pewien system.
Oto co Wojnowski pisze:
Ponieważ szukanie w ziołach pomocy i ulgi w cierpieniach opiera się bardzo często na posłyszanych, względnie pobieżnie wyczytanych wiadomościach o ich działaniu, zaś powaga wiedzy leczenia chorób różnemi roślinami jest przez wielu pp. lekarzy i samych chorych często bagatelizowana i pobieżnie traktowana, przeto uważam za wskazane zapoznać Szanownych Słuchaczów, choćby ogólnie z zagadnieniami zioło-lecznictwa w świetle nauki i jego historji.
Jak dawno istnieje ród ludzki, tak starą jest choroba i szukanie środków jej zwalczania. Nasi praprzodkowie, bytujący w pierwotnych warunkach życia i nieznający wygód, stworzonych dopiero z czasem przez cywilizację, ażeby istnieć, musieli być silni i zdrowi, zaś na to, co im dolegało, własnym instynktem wyszukiwali so-
