Strona:Teodor Jeske-Choiński - Seksualizm w powieści polskiej.djvu/33

Ta strona została uwierzytelniona.
31  


ny Kromiżowej, uważałby może za zbyteczne wynagrodzić miłość, wierność, anielską dobroć kochanki, prawem do swojego nazwiska, legalnem małżeństwem. Nagle, przyparty do muru, przypomina sobie znów bez żadnego przejścia, że jest właściwie nie ironistą, recte cynikiem, lecz idealistą i że, jako taki, może się — poświęcić.
Uczciwie zamknął Wierzbiński swoje „małżeństwo na próbę”, nie rozważył jednak, że tego rodzaju „próby” kończą się rzadko na kobiercu ślubnym. Bo nie tylko la donna è mobile, lecz także mężczyzna. Nasyciwszy się miłością niebacznej kobiety, odwraca się zwykle „mąż na próbę” od niej i szuka sobie nowej zabawki.
Ale o tem nie myśli „nowa etyka”, popierająca gorliwie wolną miłość, jako wyraz wolności wogóle, uznająca tylko prawa egoizmu, jego pożądania, jego zachcianki, a zwalcza, wydrwiwa wszelki obowiązek, jego hamulce, jako wyraz niewoli indywidualnej.


V.

Przeczytawszy stos najnowszych powieści polskich, należałoby wnioskować, że życie nasze wypełnia tylko miłość płciowa, że kochamy się od rana do wieczora, od wieczora do rana, niczego innego nie umiejąc, nie chcąc, nie pożądając.
Nie ulega wątpliwości, że miłość płciowa należy tak samo, jak głód, a obecnie w czasach rządów kapitalizmu, także pieniądz, do najsilniejszych bodźców życia ludzkiego. Nikt temu nie zaprzeczy, bo zaprzeczyć nie może,. Bez miłości nie byłoby rodziny, a bez rodziny naro-