Twórca terminu „geopolityka” Rudolf Kjellen pisał, iż jest to nauka o państwie jako o organizmie geograficznym lub zjawisku przestrzennym; to nauka o ziemi, terytorium, a dokładniej: o terytorialnych formach władzy[1]. Uznawany za jednego z twórców geopolityki sir Halford Mackinder, nie używając terminu „geopolityka”, pisał w swoim słynnym artykule, opublikowanym w 1904 r., The geographical pivot of history, iż istnieje związek pomiędzy szerszymi uogólnieniami historycznymi a geograficznymi i dlatego też należy szukać formuły, która pozwoli dostrzec różne aspekty wpływu czynników geograficznych na historię powszechną. Formuła taka może mieć praktyczne zastosowanie, pozwalając na umiejscowienie w szerzej perspektywie sił współzawodniczących w polityce międzynarodowej[2]. Generał Karl Haushofer, twórca niemieckiej szkoły geopolityki, uznawał geopolitykę za naukę o geograficznym uwarunkowaniu procesów politycznych, która m.in. określa związki wydarzeń politycznych z ziemią i opierając się na szerokiej bazie geograficznej, inspiruje polityczną działalność państwa; musi być nauką stosowaną i musi stać się sumieniem ojczyzny[3]. Amerykańscy uczeni okresu drugiej wojny światowej patrzyli na geopolitykę z realistycznego i pragmatycznego punktu widzenia, widząc w niej „doktrynę i zbudowaną na niej praktykę działania”[4]; Nicolas Spykman w swojej książce American strategy in world politics pisał, iż geopolityka jest studium podstaw amerykańskiej polityki zagranicznej i ma za zadanie dostarczyć analizy pozycji państwa w kategoriach geografii i siły[5]; ten sam autor w pracy The Geography of Peace pisał, iż geopolityka jest nauką pozwalającą na ocenę politycznego znaczenia mocarstw na tle ich specyficznej pozycji w świecie; umożliwia ona także badanie problemów bezpieczeństwa kraju w kategoriach geograficznych, będąc użytecznym narzędziem dla osób określających kierunki polityki zagranicznej[6]. Kolejny z amerykańskich geopolitików, Robert Strausz-Huppe, pisał, odnosząc swoje słowa przede wszystkim do niemieckiej szkoły geopolityki, w wydanej w 1942 r. pracy Geopolitics: the struggle for space and power, że ta dziedzina wiedzy jest „szkołą strategii” i wypełnia polityczne zadania ukierunkowania machiny wojennej na opanowanie terytoriów mających kluczowe znaczenie dla państwa[7]. Francuski
- ↑ R. Kjellen, Der Staat als Lebensform, Berlin 1924, s. 45.
- ↑ H. Mackinder, The geographical pivot of history, „The Geographical Journal” 2004, vol. 170, nr 4, s. 299.
- ↑ A. Wolff-Powęska, Doktryna geopolityki w Niemczech, Poznań 1979, s. 133.
- ↑ J. Mattern, Geopolitik doctrine of national self-sufficiency and empire, Baltimore 1942, s. 14.
- ↑ Por. K.D. Ladis, The origins and evolution of geopolitics, „The Journal of Conflict Resolution” 1960, vol. 4, nr 1, s. 31.
- ↑ N. Spykman, The Geography of Peace, Nowy Jork 1944, s. 5.
- ↑ R. Strausz-Huppe, Geopolitics: the straggle for space and power, Nowy Jork 1942, s. 11.