<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Chodźko
Tytuł Derar
Pochodzenie Poezye Alexandra Chodźki
Data wyd. 1833
Druk Nowa Drukarnia Pompejusza i Spółki
Miejsce wyd. Poznań
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały zbiór
Indeks stron
separator poziomy

DERAR,

POWIEŚĆ WSCHODNIA
W DWÓCH KASYDACH.

KASYDA rzeczownik żeńs. Od słowa arabskiego kasada, zmierzał do celu, zbliżał się, był umiarkowanym, znaczy dosłownie: poema zupełne, w którém żadnej miary, żadnego wiersza niebraknie (poema justo numero versuum constans). Poema bowiem tak nazwane, zawierało początkowie nie mniéj ani więcéj jak trzydzieści distichów. Nie zawsze poeci wschodni, zwłaszcza późniéjszych czasów, pilnowali się tego prawidła. Kasyda, wzięta w dzisiéjszém znaczeniu, odpowiada naszéj elegii, idylli, panegerykowi i powieści, stosownie do tego jak opowiada jakie zdarzenie, opiéwa pochwały czyje, kreśli obrazy brane s przyrodzenia, lub opłakuje jaką stratę; długość jéj zależy od woli autora.
Poezija arabska obfituje w kasydy. Przedmiotem ich są najczęściéj obrazy brane z życia koczujących Beduinow. Zdarza się nieraz, że kilka pokoleń błąkających się po Arabii, zatrzyma się przy jedném pastwisku. Zawarte wówczas zwiąski miłości i przyjaźni muszą się zrywać, gdy trzody wypasą łąki, lub niezgodni Szejchowie powadzą się. Stąd nic częstszego w kasydach nad pożegnania s kochanką, lub przyjacielem, nad żale po ich odjeździe. Od nich zaczyna się każda s siedmiu moallakat. — Tak się zowie[1] siedm kasyd pióra najcelniejszych poetów arabskich, żyjących przed Mohammedem.
Był zwyczaj u dawnych Arabów, iż poema uznane za arcydzieło w swoim rodzaju, przepisywano złotémi literami na egipskim papyrze i zawieszano na drzwiach Kaaby t. j. świątyni mekkańskiéj, gdzie Arabowie od niepamiętnych czasow mieli swoje bożyszcza. Lud zawsze tłumnie tam zbiérający się, czytał i uczył się na pamięć wierszy owych narodowych poetów. Był to najwyższy szczebel sławy poetyckiéj. Siedmiu go tylko dopięło: Hares, Antara, Tarafa, Amru, Zohejr, Amrulkiejs i Lebid, za którego czasow zjawił się Mohammed i skłonił go do przyjęcia islamismu. Sławny w dziejach literatury wschodniéj William Jones wydał ich kasydy obok s tłómaczeniem angielskiém.
Widziémy stąd, iż moallaka to znaczy na Wschodzie, co w Europie opus laureatum.
Treść Derara nie jest oparta na żadnym wypadku historycznym; miejsca tłomaczone lub naśladowane s poetów wschodnich, wytknę w notach.
separator poziomy





  1. Od słowa alaka wieszał, zawieszał pochodzi moallaka rzecz wisząca, zawieszona.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Aleksander Chodźko.