Słownik etymologiczny języka polskiego/Węgrzy

<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

Węgrzy, Węgry; węgierski; liczba pojedyncza Węgrzyn, dziś Węgier; w 16. wieku nieraz z czeska Uhry i Wuhry, uherski (ruskie nazwy miejscowe: Uherce, Uhrowiecki). Tak nazywają wszyscy Słowianie, a za nimi cała Europa (niem. Ungarn; franc. Hongrie, h- późniejszy przydech), szczep uralski, co się klinem wbił w Słowiańszczyznę. Sami Węgrzy nigdy podobnej nazwy ani znali, ani używali (chyba w łacińskich tekstach, najpierw Ungri, później z niemiecka Ungari, a z francuska Hungari), zowiąc się Magyar (Mogyer w dawnym języku), z czego nasze madjar, madjarski, magierka (‘czapka węgierska’), z odwiecznej nazwy osobowo-plemiennej. Słowianie przenieśli na Madjarów nazwę od Onogur, Ongur (w- jest naszym przydechem, cerk. ągri), t. j. ‘dziesięć (on) pokoleń (strzał, gur)’, jak zwano w 5. i 6. wieku szczepy huńskie, mieszkające nad Meotydą i od Uralu do Kaukazu, a później i Chazarów, tamże osiadłych, i Madjarów wędrujących z nad Kubanu do Panonji. U innych Słowian: rus. Wiengierec, Wiengrija, z polskiego; cerk. ągrin i wągrin, bułg. ugrin (nie *wŭgrin, jakby wypadało), serb. ugar, ugrin, i t. d.